Rezultatet preliminare të zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë kanë sjellë një situatë të paqartë për përbërjen e re të Kuvendit dhe të ekzekutivit, sipas vlerësimeve të njohësve të çështjeve politike.
Në përputhje me rezultatet preliminare të publikuara nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, Lëvizja Vetëvendosje ka arritur të fitojë shumicën e votave, me rreth 40.83 për qind, duke shënuar një rënie të dukshme në krahasim me zgjedhjet e vitit 2021, ku kishte marrë mbi 50 për qind.
Pas Vetëvendosjes, Partia Demokratike e Kosovës u rendit e dyta me 22.15 për qind të votave, ndërsa Lidhja Demokratike e Kosovës zuri vendin e tretë me 17.59 për qind. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës arriti të fitojë 7.47 për qind dhe Lista Serbe, që ka përfaqësuar interesat e komunitetit serb, fitoi 3.98 për qind.
Ky rezultat nënkupton se dialogu dhe negociatat për formimin e Qeverisë së re do të jenë thelbësore, pasi çdo subjekt politik ka nevojë për partnerë për të arritur numrin e nevojshëm të votave në Kuvendin e Kosovës, i cili ka 120 ulëse në total.
Njohësit e politikës, si Naim Rashiti nga Grupi Ballkanik për Politika në Prishtinë, theksojnë se ndryshimi i numrit të ulëseve po ashtu do të varet nga votat që do të merren nga diaspora dhe ato me kusht, që potencialisht mund të ndryshojnë balancat e fuqive në Kuvend.
Kurrentisht, më shumë se 104.934 votues janë regjistruar për të votuar jashtë Kosovës, dhe deri tani, 84.525 votues kanë bërë zgjedhjen përmes postës. Më shumë se 15.552 persona gjithashtu kanë votuar nëpër përfaqësitë diplomatike të Kosovës jashtë vendit.
Pavarësisht se rezultati preliminar krijon paqartësi në lidhje me atë se si do të formohet Qeveria e re, disa analistë besojnë se Lëvizja Vetëvendosje do të përballet me sfida të mëdha për të siguruar shumicën e nevojshme për të qeverisur. Politologu Artan Muhaxhiri vlerëson se, pavarësisht se partijat që fitojnë, një qeverisje e qëndrueshme kërkon kompromise.
Më tej, kur organet kompetente të japin rezultatet përfundimtare, do të ketë një pasqyrë më të qartë se kush është i gatshëm të hyjë në koalicione, pasi asnjëra nga partitë nuk mund të shpresojë në një qeverisje të suksesshme pa bërë marrëveshje bashkëpunimi.
Partitë opozitare, përfshirë Lidhjen Demokratike të Kosovës dhe Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës, deklarojnë se nuk janë të interesuara për bashkëpunim me Lëvizjen Vetëvendosje, e cila ka përjashtuar mundësinë për koalicione me ish-opozitën. Kjo do të krijojë një atmosferë të tensionuar politike, nëse Lëvizja Vetëvendosje do të përpiqet të qeverisë vetëm me mbështetje të pakicave, gjë që do ta bënte Qeverinë më të paqëndrueshme.
Duke pasur parasysh këto rrethana, është e qartë se rezultati i zgjedhjeve të 9 shkurtit do të sjellë sfida të reja për të gjitha partitë politike në Kosovë. Edhe pse fitues, Lëvizja Vetëvendosje do të duhet të angazhohet për të siguruar mbështetje nga forcave të tjera politike për të arritur qëllimin e saj për një qeverisje të qëndrueshme dhe efektive. Vitet që vijnë do të tregojnë nëse këto sfida do të tejkalohen dhe si do të jetë e ardhmja politike e Kosovës.