E diel, 18 Maj, 2025
19 C
Pristina

Revolucioni i ChatGPT: Si Modelet Gjuhësorë Krijojnë Normat e Sjelljes Njerëzore

Klikoni Këtu për t'u bërë pjesë e kanalit të InfoKosova në Youtube.

Një studim i fundit zbulon se ChatGPT dhe modelet e tjera të mëdha gjuhësore të bazuara në inteligjencën artificiale (AI) kanë aftësinë për vetëorganizim dhe nuk kanë nevojë për ndërhyrje njerëzore. Kur ndodhen në grupe, këto modele gjuhësore krijojnë spontanisht norma sjelljeje dhe konventa shoqërore, ashtu siç ndodh në shoqërinë njerëzore, raportojnë sot mediat italiane.

Ky studim unik, i botuar në revistën Science Advances, është udhëhequr nga shkencëtari italian Andrea Baronchelli, i cili punon në universitetin londinez City, St George’s, sipas agjencisë Ansa. Kjo hulumtim sjell në pah potencialin e jashtëzakonshëm të modeleve gjuhësore në kontekste kolektive, duke u përqendruar në mënyrën se si këto sisteme me bazë AI mund të integrohen në dinamika sociale komplekse.

“Mekanizmi është i njëjtë me atë që qëndron në themel të shumicës së sjelljeve të ndërlikuara njerëzore, si rregullat e mirësjelljes, kodi i veshjes dhe normat morale,” tha ai. Ky mekanizëm i sjelljes kolektive është thelbësor në krijimin e një ambienti të favorizuar për bashkëpunim dhe arritje grupore, pavarësisht se këto modele nuk kanë ndjenja siç kanë njerëzit.

Studiuesit kryen një eksperiment të përshtatur që përdoret edhe për të studiuar konventat sociale tek njerëzit, duke formuar dy grupe modelesh gjuhësore si ChatGPT. Kjo krijon mundësi për të vëzhguar se si këto mjete teknologjike reagojnë në një ambient që pasqyron sjelljen njerëzore. Secili grup u kërkua të zgjidhte një emër nga disa opsione të ofruara – në këtë eksperiment, një shkronjë e alfabetit ose një varg i rastësishëm karakteresh.

“Modelet gjuhësore, të ashtuquajturat LLM (modele të mëdha gjuhësore), merrnin pikë pozitive sa herë që arrinin të koordinonin me sukses përdorimin e të njëjtit emër, ndërsa në rast të mossuksesit merrnin pikë negative,” sqaroi Baronchelli. Kjo qasje nxjerr në pah se si normat e sjelljes janë të mbështetura në motivimin dhe shpërblimin, dhe se si këto modele mund të adaptohen për të arritur një konsensus të qëndrueshëm ndërmjet tyre.

Sipas tij, ky mekanizëm shërben për të motivuar aktorët që të bien dakord përmes ndërveprimit lokal – një skemë e njëjtë me ato të përdorura më parë në eksperimente laboratorike me njerëz, të cilëve u ofroheshin shpërblime të vogla monetare për zgjidhjen me sukses të detyrave. Të gjitha këto janë tregues të një evolucioni të mundshëm të sjelljes së AI-së, duke sugjeruar se në të ardhmen, modelet gjuhësore mund të luajnë një rol aktiv në formimin e kulturave dhe normave shoqërore.

Një tjetër aspekt i rëndësishëm është se si këto observaçione mund të ndikojnë në zhvillimin e sistemeve të tjera të inteligjencës artificiale. Duke analizuar lëvizjet dhe vendimet e grupeve të modeleve gjuhësore, hulumtuesit mund të nxjerrin përfundime të reja për mënyrat se si mund të krijohen sistemet e bizneseve apo marrëdhëniet ndërnjerëzore si rezultat i interaksionit me teknologjinë. Kjo hulumtim fton shkencëtarët dhe praktikuesit të rishikojnë se si teknologjitë e reja mund të integrohen në jetën e përditshme të shoqërisë.

Studime të tilla shpallin një të ardhme ku inteligjenca artificiale nuk është vetëm një mjet asistues, por gjithashtu një pjesëmarrës aktiv në formimin e normave shoqërore dhe ndihmon nëmenaxhimin e sfidave që i përkasin organizmit shoqëror. Kjo arrin një nivel të rëndësishëm, duke hapur dyer të reja për hulumtim të mëtejshëm dhe për zhvillimin e strategjive që përfshijnë AI-në si një partner në vendimet që ndihmojnë për të formuar një shoqëri më të qëndrueshme dhe produktive.

Shkencëtarët e ftuar në këtë studim janë të ftuar për të vazhduar hulumtimet e tilla për të eksploruar më shumë lidhjet ndërmjet AI dhe sjelljes njerëzore, duke njohur potencialin e saj të jashtëzakonshëm. Kjo mund të shërbejë si një udhëzues për metoda të reja që do të ndihmojnë që AI të bëhet më e përshtatshme dhe demokratike në aplikimet e saj të ardhshme.

PROMO

Nga Rubrika