Ndikimi i motit në humorin dhe shëndetin emocional është një fenomen i njohur dhe i dokumentuar shkencërisht.
A e keni vënë re se si ndiheni më energjikë në ditët e diellit dhe më të zymtë kur bie shi? Kjo dukuri nuk është thjesht një përfundim i rastësishëm. Shkenca ka treguar se streset e natyrës, siç janë ndryshimet në kushte atmosferike, kanë ndikim të drejtpërdrejt në gjendjen tonë emocionale, përqendrimin dhe shëndetin fizik. Kjo ndjeshmëri ndaj motit quhet meteoropati, një fenomen që është i lidhur ngushtë me çrregullimet afektive sezonale.
Dëgjimi i trupit tonë dhe vëmendja ndaj këtyre ndryshimeve është hapi i parë për të mbajtur një balancë të mirë mendore dhe fizike, edhe përkundër kushteve atmosferike.
Çfarë është meteoropatia?
Meteoropatia është termi që përshkruan reagimet fizike dhe psikologjike që ndodhin si pasojë e kushteve atmosferike, si temperatura, lagështia dhe sasia e dritës natyrale. Ky fenomen është i pranishëm më shumë tek individët me ndjeshmëri të rritur ndaj stresit apo ata që vuajnë nga sëmundje kronike.
Sipas Klinikës Mayo dhe Institutit Kombëtar të Shëndetit Mendor, meteoropatia është më e zakonshme gjatë stinëve të ndërmjetme, siç janë pranvera dhe vjeshta, kur ndodhin ndryshime të shpejta dhe të papritura në nivelet e dritës dhe temperaturës.
Çrregullimet afektive sezonale (SAD)
Një formë më serioze e meteoropatisë është çrregullimi afektiv sezonal (SAD), i cili është një gjendje klinike me simptoma të depresionit. Individët që vuajnë nga SAD shpesh ndjehen të trishtuar pa arsye të dukshme, ndiejnë humbje energjie dhe hasin vështirësi në përqendrim.
Simptomat e zakonshme përfshijnë gjithashtu rritjen e oreksit për karbohidrate dhe shtimin në peshë, si dhe probleme me gjumin, përfshirë gjumin e tepërt. Në disa raste, kjo gjendje mund të kërkojë ndërhyrje terapeutike, e cila mund të përfshijë psikoterapi, trajtim me dritë artificiale ose medikamente.
Përse drita ka rëndësi për humorin tonë?
Drita natyrale luan një rol të rëndësishëm në rregullimin e ritmit cirkadian të trupit, që ndikon në prodhimin e melatoninës dhe serotoninës, hormone që lidhen me gjumin dhe mirëqenien. Mungesa e dritës, sidomos gjatë ditëve me shi apo stinëve të ftohta, mund të reduktojë nivelet e serotoninës, duke pasur një ndikim negativ në humor dhe motivimin tonë.
Ndërkohë, rritja e dritës gjatë pranverës mund të shkaktojë një “tranzicion emocional”, ku trupi ndjen lodhje dhe nervozizëm gjatë përshtatjes me ndryshimet e reja.
Simptomat e tjera që lidhen me meteoropatin përfshijnë dhimbjet e kokës, dhimbjet në nyja dhe lodhjen e vazhdueshme, edhe pas mjeteve të gjumit. Shpesh, individët ndjejnë një ndjeshmëri të shtuar ndaj zhurmës dhe irritimit.
Si të menaxhojmë ndikimin e motit?
Nëse ndjeni se moti ka ndikim negativ në shëndetin tuaj mendor ose fizik, disa strategji të thjeshta mund të ndihmojnë. Aktivitetet si ecja jashtë çdo ditë, edhe në ditët e errta, mund të ofrojnë ekspozimin e nevojshëm në dritën natyrore. Mënyra të tjera për të ruajtur mirëqenien përfshijnë ruajtjen e një rutine të rregullt gjumi dhe ushqimi, si dhe praktikimin e teknikave relaksuese, si joga dhe meditimi.
Në raste të veçanta, terapia me dritë (Light Therapy) është një opsion efektiv që simulon dritën natyrale dhe ndihmon në balancimin e ritmeve biologjike.
Ndikimi i motit në shëndetin tonë mendor është një fakt i rëndësishëm që meriton kujdes dhe vëmendje. Pra, a ndiheni të ndikuar nga ndryshimi i motit? Komento edhe ti në Facebook – bashkohu diskutimit!