Zonat e trupit ku ka më shumë gjasa të zhvillohet kanceri i lëkurës ndryshojnë mes burrave dhe grave, sipas një studimi të ri, të kryer nga Qendra e Studimit të Kancerit në Mbretërinë e Bashkuar.
Kanceret e lëkurës, të cilat përfshijnë melanomën, janë disa nga kanceret më të zakonshme, por, siç tregon studimi, mënyra se si ato shfaqen janë të ndjeshme ndaj gjinisë. Katër nga dhjetë raste të melanomës te burrat u gjetën në pjesët e gjoksit, shpinës dhe barkut, ndërsa 35% e rasteve te gratë ndodhën në gjymtyrët e poshtme, nga ijët deri te këmbët. Këto dallime ngrenë pikëpyetje mbi mënyrën se si duhet të qasemi ndaj kontrollit dhe diagnostikimit të kancerit të lëkurës për dy gjini të ndryshme.
Mjekët supozojnë se këto ndryshime lidhen me kujdesin ndaj rrezeve ultravjollcë (UV). Burrat, për shkak të zakoneve të tyre, janë më të prirur të ekspozojnë pjesët e sipërme të trupit, ndërsa gratë shpesh zgjidhin të ekspozojnë këmbët gjatë ditëve me shumë diell. Si rezultat, studimi zbuloi se 87% e rasteve të prekjes nga kanceri i lëkurës vijnë si pasojë e ekspozimit të tepërt ndaj rrezeve UV, një faktor i dukshëm për të cilin duhet të kujdesemi më shumë.
Gjatë vitit të kaluar, në Mbretërinë e Bashkuar, rastet e kancerit të lëkurës arritën në një rekord historik, me një rritje të frikshme prej 25% të diagnozave të reja. Kjo perspektivë alarmante tregon se ne jemi në një situatë ku vetëdija dhe edukimi rreth kancerit të lëkurës janë thelbësore. Michelle Mitchell, drejtoresha ekzekutive e Qendrës të Studimeve për Kancerin, thekson rëndësinë e vëmendjes ndaj çfarëdo ndryshimi në lëkurë, duke inkurajuar njerëzit të kërkojnë ndihmë mjekësore nëse vërejnë ndonjë ndryshim të dukshëm në nishanët e tyre.
“Nëse vini re ndonjë ndryshim në lëkurën tuaj – si një nishan i ri ose një nishan ekzistues që ka ndryshuar në madhësi, formë ose ngjyrë – mos e injoroni, flisni me mjekun tuaj të familjes. Diagnoza e hershme është çelësi dhe mund të bëjë gjithë ndryshimin,” shprehet Mitchell. Rreth 90% e kancerit të lëkurës mund të parandalohen, prandaj informimi mbi mënyrat e mbrojtjes është thelbësor.
Fiona Osgun, drejtoreshë e informacionit në të njëjtën qendër, shton se me afrimin e motit të ngrohtë, është shumë e rëndësishme të kujdesemi për veten në diell. Djegia nga dielli, edhe vetëm një herë çdo disa vite, mund të trefishojë rrezikun për t’u prekur nga melanoma, krahasuar me ata që nuk janë djegur kurrë. Dhe nuk janë vetëm ditët me diell që paraqesin rrezik – rrezet UV mund të jenë mjaft të forta për të shkaktuar dëme në lëkurë edhe në ditë të reme apo me re.
Njohja e faktorëve të rrezikut si ekspozimi në diell, përdorimi i pajisjeve nxirëse dhe një histori familjare të kancerit të lëkurës janë hapësira kyçe për parandalimin. Shumica e kancerit të lëkurës janë të diagnosticueshme dhe të trajtueshme nëse kapen në fazat e hershme. Një njohje e thellë e llojit të kancerit të lëkurës që po përjetoni është gjithashtu e rëndësishme për një trajtim efektiv. Llojet e kancerit të lëkurës përfshijnë karcinomën e qelizave bazale, karcinomën e qelizave skuamoze dhe melanomën, secila me karakteristika dhe trajtime të ndryshme.
Njohja e shkaqeve të këtyre llojeve kanceri është esenciale. Ekspozimi në diell mbetet shkaku numër një i kancerit të lëkurës. Shumica e kushteve të kancerit të lëkurës ndodhin për shkak të rrezatimit ultraviolet, dhe është e rëndësishme të mbani mend se rreziqet ndodhin jo vetëm gjatë muajve të verës. Më shumë se 80% e ekspozimit ndodh para se të mbushni 18 vjeç. Dëmtimi nga ekspozimi në dimër është po aq i rrezikshëm dhe mund të çojë në zhvillimin e melanomës në vitet e mëvonshme.
Prandaj, masat parandaluese janë thelbësore. Përdorimi i kremit mbrojtës me SPF 30, veshja e rrobave që mbulojnë trupin dhe koka gjatë qëndrimit në diell, si dhe qëndrimi në hije janë disa mënyra për të reduktuar rrezikun. Përveç kësaj, duhet të kuptoni se pajisjet nxirëse dhe shkaqe të ndryshme gjenetike gjithashtu rrisin rrezikun e zhvillimit të kancerit të lëkurës.
Informimi dhe ndërgjegjësimi për kancerin e lëkurës,ët shkaqet e tij dhe metodat e parandalimit, janë hapa të rëndësishëm për të mbrojtur shëndetin tonë dhe për të parandaluar diagnoza të rrezikshme. Njohja e këtyre detajeve mund të bëjë diferencën midis jetës dhe vdekjes në raste të kancerit të lëkurës, prandaj është e domosdoshme që të gjithë të jenë të vetëdijshëm dhe të mbrohen sa më mirë nga rreziku.