Derisa për zgjedhjet e përgjithshme shtetasit e Kosovës që jetojnë në botë patën mundësi të votonin edhe në përfaqësi diplomatike, kjo nuk do të ndodhë për zgjedhjet lokale të 12 tetorit. Mërgata mund të bëhet pjesë e votimit për zgjedhjet për kryetar komune e kuvende komunale vetëm përmes postës.
Detajet i ka shpjeguar zëdhënësi i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, Valmir Elezi. Ai theksoi se reforma zgjedhore ka sjellë ndryshime të rëndësishme në mënyrën si do të organizohet votimi jashtë Kosovës, duke e ndryshuar praktikisht këtë proces të rëndësishëm për diasporën.
“Risi në këtë proces zgjedhor, e cila vjen nga ndryshimi i Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme nga reforma zgjedhore, ka të bëjë me aspekte organizative. Njëra prej tyre është organizimi i votimit jashtë Kosovës. Pra, në këtë proces zgjedhor për zgjedhjet lokale, sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme, do të ketë votim vetëm përmes postës, nuk do të ketë votim në përfaqësi diplomatike, sepse ky ligj e specifikon qartë se kjo mënyrë e votimit nuk aplikohet në zgjedhjet lokale. Do të ketë vetëm votim me postë dhe për këtë KQZ do të hapë kuti postare në shtete të ndryshme,” tregoi Elezi në RTK.
Një aspekt tjetër i rëndësishëm është se për dallim nga zgjedhjet e 9 shkurtit, ku votuesit kishin mundësi të shkarkonin fletëvotimin nga faqja zyrtare e KQZ-së, në këto zgjedhje çdo votues jashtë Kosovës do të presë për paketën me fletëvotime që do t’i dërgohet nga KQZ-ja. Kjo masë synon të lehtësojë procesin dhe ta bëjë më të qartë për votuesit se si do të organizohet votimi i tyre.
“Dhe kostoja do të mbulohet nga vetë KQZ-ja, pasi kështu është vendosur në Rregulloren Zgjedhore për Votimin Jashtë Kosovës. Sigurisht kjo do të ketë një kosto dhe varet nga numri i shtetasve të Kosovës që do të regjistrohen për të votuar jashtë Kosovës, e në bazë të kësaj do të dimë sa do të kushtojë,” tha zëdhënësi i KQZ-së.
Elezi theksoi se votuesi jashtë Kosovës do të mbulojë vetëm koston e dërgimit të pakos me fletëvotime në kutinë postare të KQZ-së, që do të jetë minimale. Kjo masë është menduar për të siguruar që sa më shumë shtetas të Kosovës jashtë vendit të marrin pjesë në zgjedhje dhe të ushtrojnë të drejtën e tyre të votës, duke i dhënë rëndësi zgjedhjeve lokale.
Tutje, ai bëri të ditur se periudha e regjistrimit të votuesve jashtë Kosovës do të fillojë më 23 korrik dhe do të zgjasë deri më 29 gusht. Ky afat do të jetë vendimtar për ata që dëshirojnë të angazhohen në procesin zgjedhor, prandaj është e rëndësishme që të gjithë të interesuarit të regjistrohen brenda këtij afati.
Elezi dha shpjegime të hollësishme për votuesit dhe mënyrën se si votohet në procesin e zgjedhjeve lokale. Ai theksoi rëndësinë e organizimit të mirë të kësaj procedure, duke garantuar transparencën dhe drejtësinë në votim.
Një çështje e rëndësishme që Elezi e theksoi është se votimi për kryetar komune dhe për kuvend komunal janë të pavarura. “Pra, një votues për zgjedhjet për kryetar komune mund të votojë për kandidatin e një subjekti të caktuar politik, dhe në zgjedhjet për kuvend komunal të zgjedhë një subjekt tjetër politik,” shpjegoi ai, duke nxjerrë në pah diversitetin që ofron sistemi zgjedhor.
Shkurtimisht, ndryshe nga zgjedhjet e përgjithshme, ku votuesi ka pasur mundësi të votojë dhjetë emra të kandidatëve për deputet, për asamble komunale mund të votojë vetëm një. “Votuesi duhet të votojë vetëm një subjekt politik dhe vetëm një anëtar për Kuvend Komunal. Zgjedhjet për Kuvend Komunal dallojnë nga ato për Kuvendin e Kosovës. Votat në zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës kanë qenë deri në 10, e për Kuvendin Komunal votuesi mund të votojë vetëm për një kandidat,” tregoi ai.
Me këtë rregullim, KQZ e synon të rrisë angazhimin e qytetarëve në vendimmarrje dhe t’i japë fund dilema të panevojshme për votuesit që do të duan të kontribuojnë në zhvillimin e komunave të tyre.
Subjektet politike kanë afat t’i dorëzojnë listat nga 26 qershori deri më 13 gusht, dhe secili prej emrave do të kalojë në filtrin e institucioneve përkatëse para certifikimit, duke siguruar që vetëm kandidatë të denjë dhe të përgatitur të paraqiten para votuesve.