Shkencëtarët kanë zbuluar një përfitim nga kafeja e mëngjesit përtej energjisë që ajo ofron.
Një studim zbuloi se pirja e të paktën një filxhani kafeje me kafeinë në mëngjes – vetëm 16 gllënjka – ndihmon gratë të plaken më shëndetshëm.
Kjo përfshin një rrezik më të ulët për sëmundje kronike, rënie të funksioneve njohëse (që lidhet me demencën), dhe kufizimet fizike.
Një eksperte e shëndetit publik në Universitetin e Harvardit analizoi të dhëna mbi 47,000 gra, shumë prej të cilave kanë dhënë të dhëna për dietën, stilin e jetesës dhe shëndetin që nga viti 1984.
Dr Sara Mahdavi, e cila drejtoi studimin, tha: “Përveç madhësisë së madhe të mostrës dhe ndjekjes për 30 vjet, ne vlerësuam disa aspekte të ndryshme të jetëgjatësisë dhe plakjes së shëndetshme, si dhe informacion shumë gjithëpërfshirës mbi zakonet ushqimore dhe të jetesës që u mblodhën çdo katër vjet pas fillimit të studimit.”
Dr Mahdavi e përkufizoi “plakjen e shëndetshme” si arritjen e moshës 70 vjeç ose më shumë, pa 11 sëmundje kronike si kanceri dhe diabeti, pa probleme lëvizjeje, shëndet të mirë mendor dhe pa dëmtime të kujtesës ose funksioneve njohëse.
Me çdo filxhan shtesë kafeje në ditë – përgjithësisht jo më shumë se dy e gjysmë filxhanë – gratë që bënin pjesë në grupin e “plakjes së shëndetshme” kishin pesë për qind më shumë gjasa për të ruajtur shëndetin fizik dhe mendor më vonë në jetë.
Dr Mahdavi tha: “Rezultatet sugjerojnë se kafeja me kafeinë, dhe jo çaji apo kafeja pa kafeinë, mund të ketë një ndikim unik në mbështetjen e plakjes që ruan si funksionin mendor ashtu edhe atë fizik.”
Pas 30 vitesh ndjekjeje, Dr Mahdavi arriti në përfundimin se çdo 80 miligramë shtesë kafeinë në ditë – rreth një filxhan i vogël kafeje – shoqërohej me një për qind më shumë gjasa për të përmbushur kriteret e plakjes së shëndetshme.
Gjithashtu, përmirësoi çdo aspekt të shëndetit, përfshirë parandalimin e sëmundjeve, lëvizshmërinë dhe mprehtësinë mendore, me dy deri në pesë për qind.
Ndërsa kafeja ofronte mbrojtje nga sëmundjet e lidhura me moshën, pijet e gazuara kishin efektin e kundërt. Çdo gotë e përditshme Coca-Cola, Pepsi ose pije të tjera të gazuara lidhej me një rënie prej 19 për qind të gjasave për plakje të shëndetshme dhe një rënie prej 25 për qind të gjasave për të përmbushur kriteret e plakjes së shëndetshme.
Pas ndjekjes së mbi 47,000 grave që nga viti 1984, vetëm rreth 3,700 – vetëm tetë për qind – i përmbushën të gjitha kriteret e plakjes së shëndetshme deri në vitin 2016.
Në moshën e mesme (45 deri në 60 vjeç), gratë që plakeshin shëndetshëm pinin rreth 315 mg kafeinë në ditë, ekuivalente me rreth tre filxhanë standardë. Kafja përbënte mbi 80 për qind të marrjes së tyre të kafeinës.
Studiuesit nuk gjetën asnjë lidhje të rëndësishme midis pirjes së kafesë pa kafeinë ose çajit me rritjen e gjasave për plakje të shëndetshme.
“Studimi ynë ka disa pika të forta kryesore,” tha Dr Mahdavi. “Përveç madhësisë së madhe të mostrës dhe ndjekjes 30-vjeçare, ne vlerësuam disa aspekte të jetëgjatësisë dhe plakjes së shëndetshme, si dhe informacione shumë gjithëpërfshirëse mbi zakonet ushqimore dhe të jetesës që u mblodhën çdo katër vjet pas fillimit të studimit.”
Studiuesit që drejtojnë Studimin e Shëndetit të Infermiereve dërguan dy pyetësorë çdo dy vjet për rreth 122,000 infermiere të regjistruara, të moshës 30-55 vjeç në fillim të studimit, duke i pyetur për zakonet e tyre ushqimore, historinë mjekësore, stilin e jetës (duhanpirje, ushtrime, marrje të kafeinës, etj.), si dhe statusin e menopauzës, përdorimin e hormoneve dhe shëndetin mendor.
Studimi gjithashtu mblodhi mostra gjaku, urine dhe mostra të tjera trupore për të ekzaminuar biomarkues si inflamacioni kronik. Disa nga infermieret janë ndjekur për më shumë se 40 vjet.
Përfitimet shëndetësore të sasive të moderuara të kafesë janë studiuar prej vitesh, dhe shkencëtarët e kanë lidhur këtë zakon të mëngjesit me një rrezik të reduktuar për tension të lartë gjaku, sëmundje të zemrës dhe fibrilacion atrial, një çrregullim i zakonshëm i ritmit të zemrës.
Kafja është lidhur gjithashtu me një rrezik më të ulët për të zhvilluar sëmundjen e Alzheimerit. Një përmbledhje e vitit 2016 e 11 studimeve me mbi 29,000 persona zbuloi se sa më shumë kafe pinin ata, aq më i ulët ishte rreziku për të zhvilluar këtë gjendje që dëmton trurin dhe kujtesën.
Gjithashtu, konsumi i kafesë u tregua në një studim të Universitetit të Harvardit se ul rrezikun e diabetit. Meshkujt që pinin një deri në tre filxhanë kafe në ditë kishin një rrezik shtatë për qind më të ulët për të zhvilluar këtë sëmundje kronike, ndërsa gratë që pinin të paktën katër filxhanë kishin një rrezik 30 për qind më të ulët.
Dr Mahdavi tha: “Ndërkohë që studimet e mëparshme kanë lidhur kafenë me rezultate individuale shëndetësore, studimi ynë është i pari që vlerëson ndikimin e kafesë në disa fusha të plakjes gjatë tre dekadave.
“Këto rezultate, edhe pse paraprake, sugjerojnë se zakonet e vogla dhe të qëndrueshme mund të formësojnë shëndetin afatgjat. Pirja e moderuar e kafesë mund të ofrojë disa përfitime mbrojtëse kur kombinohet me sjellje të tjera të shëndetshme si aktiviteti fizik i rregullt, dieta e shëndetshme dhe shmangia e duhanit.”
Ajo do të paraqesë studimin e plotë në takimin e Shoqatës Amerikane të Ushqyerjes të hënën.