Pacientët me kancer të gjirit mund të shpëtohen së shpejti falë një ilaçi të “gjeneratës së ardhshme” që mund të shkatërrojë tumoret muaj para se ato të fillojnë të rriten.
Tableta ditore, e njohur si camizestrant, ndalon zhvillimin e qelizave kancerogjene, duke ngadalësuar ndjeshëm përhapjen e sëmundjes dhe duke vonuar nevojën për kimioterapi rraskapitëse. Kjo zbulim vjen në një moment kritike, për sa i përket trajtimit të kancerit të gjirit, një sëmundje që prek miliona gra në të gjithë botën.
Rreth shtatë në dhjetë pacientë me kancer gjiri kanë një lloj të sëmundjes të njohur si kancer i gjirit HR pozitiv HER-2 negativ – forma më e zakonshme. Ajo çfarë është më alarmante është se nga këta, rreth 40 për qind, që përbëjnë afërsisht 10-15 mijë gra çdo vit, mund të zhvillojnë një mutacion agresiv gjenetik që e pengon trajtimin që të shkatërrojë kancerin.
Por prova “transformuese” zbuloi se pacientët që morën ilaçin camizestrant e panë rrezikun e përparimit të kancerit të ulej me më shumë se gjysmën. Kjo është një arritje e madhe, që përfshin gjithashtu procese të reja diagnostike. Ky ishte studimi i parë në botë që tregoi se testet e gjakut mund të zbulojnë shenjat paralajmëruese të hershme që tregojnë rikthimin e mundshëm të kancerit.
Mjekët përdorën testin për të dalluar ndryshime në ADN-në e kancerit – kur gjetën shenja të mutacionit të dëmshëm, pacientët morën camizestrant. Aktualisht, këto teste të monitorimit të gjakut bëhen vetëm pasi trajtimi të jetë kryer, duke kërkuar shenja të ADN-së së kancerit në gjak, që tregon përhapjen e sëmundjes. Por me avancimin në teknologji, këto teste mund të ndihmojnë në identifikimin e problemeve përpara se ato të bëhen të dukshme në skanimet tradicionale.
Ekspertët që paraqitën gjetjet sot në konferencën e Shoqatës Amerikane të Onkologjisë Klinike (ASCO) në Çikago, e cilësuan atë si “një moment vendimtar në kujdesin për kancerin e gjirit” dhe “një ndryshim thelbësor në mënyrën si e trajtojmë kancerin”. Kjo tregon se hulumtimi dhe inovacioni në fushën e onkologjisë po japin rezultate pozitive dhe potencialisht revolucionarizojnë mënyrën si ne i qasemi trajtimit të kancerit.
Ilaçi tashmë po përshpejtohet për përdorim në SHBA dhe është dërguar për miratim edhe në Mbretërinë e Bashkuar. Profesori Nicholas Turner, ekspert në onkologjinë molekulare në Institutin e Kërkimeve për Kancerin në Londër dhe në Royal Marsden NHS Foundation Trust, i cili bashkëdrejtoi këtë provë të madhe, tha: “Ky është një moment vendimtar në kujdesin për kancerin e gjirit. Kjo është një strategji e mundshme e re për të trajtuar zhvillimin e rezistencës ndaj ilaçeve përpara se të shkaktojë përparimin e kancerit.”
Në provë, 3,325 pacientë me kancer të avancuar të gjirit HR pozitiv, HER-2 negativ nga 23 vende u ekzaminuan për mutacionin agresiv – të njohur si ESR1 – duke përdorur një test gjaku çdo tetë deri në 12 javë. Kjo e bën këtë studim të veçantë duke ofruar një shikim të ri në mënyrën si diagnoza dhe trajtimi bashkëpunojnë për të përmirësuar shanset e pacientëve.
Nga këta, 315 gra që rezultuan pozitive për mutacionin u ndanë në dy grupe. Një grup mori një kombinim të camizestrant dhe një ilaçi tjetër të njohur që sulmon këtë lloj kanceri, ndërsa grupi tjetër mori ilaçin tradicional së bashku me terapi hormonale. Studiuesit zbuluan se ata që morën kombinimin me camizestrant e ulën rrezikun e vdekjes ose përparimit të kancerit me 56 për qind.
Ilaçi gjithashtu e mbajti kancerin nën kontroll për 16 muaj mesatarisht, krahasuar me 9.2 muaj me trajtimin standard. Vetëm një për qind e pacientëve e ndërprenë marrjen e ilaçit për shkak të efekteve anësore, duke vënë në pah tolerancën e lartë ndaj këtij ilaçi të ri. Kjo është një lajm i mirë për pacientët që shpesh përballen me efekte anësore të rënda nga trajtimet tradicionale.
Duke paraqitur gjetjet në ASCO, Susan Galbraith, nënkryetare ekzekutive e onkologjisë në AstraZeneca, kompania që ka zhvilluar ilaçin, tha se kompania po zhvillon “diskutime të vazhdueshme” me autoritetet e barnave në MB për të përshpejtuar miratimin e këtij ilaçi. Ndërkohë, Dr Catherine Elliott, drejtoreshë e kërkimeve në Cancer Research UK, tha: “Ky studim është një shembull i qartë se si testet e gjakut po fillojnë të transformojnë trajtimin e kancerit. Duke gjurmuar gjurmë të vogla të ADN-së së tumorit në gjak, studiuesit ishin në gjendje të zbulonin shenjat e hershme të rezistencës ndaj trajtimit dhe të ndryshonin terapinë para se kanceri të kishte mundësi të rritej. Kjo qasje mund të bëhet një pjesë e rëndësishme e mënyrës se si personalizojmë kujdesin për njerëzit me kancer të avancuar të gjirit.”
