Mendoni një çast: A e dini se gjumi juaj i çrregullt mund të jetë shkaku i rrezikut për 172 sëmundje të ndryshme?
Një studim i fundit i kryer mbi 88.461 pjesëmarrës nga baza e të dhënave UK Biobank ka zbuluar një lidhje të frikshme mes rregullsisë së gjumit dhe shëndetit afatgjatë.
Monitoret e aktivizmit, të përdorura për rreth 7 vite, zbuluan se ritmi i gjumit dhe zgjimit, si dhe stabiliteti i ritmit cirkadian, janë faktorë kryesorë që ndikojnë në shëndetin tonë.
Pjesëmarrësit që flinin pas orës 00:30 ose ata me ritme të dobëta biologjike shfaqnin një rrezik më të madh për sëmundje serioze, përfshirë cirozën e mëlçisë.
Studiuesit kanë analizuar:
Stabilitetin e ritmit ditor mes ditëve.
Amplitudën e ritmit dhe forcën ose dobësinë e tij.
Fragmentimin e ritmit brenda të njëjtës ditë.
Rezultatet e studimit treguan se stabiliteti i ulët dhe fragmentimi i lartë i ritmit ishin të lidhura ngushtë me rrezikun për sëmundje metabolike, ato respiratore dhe sëmundjet kardiovaskulare.
Përveç kësaj, kishte një zbulim të befasishëm: gjatësa e gjumit nuk është kaq e rëndësishme sa është menduar deri më tani.
Njerëzit që kalonin mbi 9 orë në shtrat shpesh flinin vetëm 5–6 orë reale, duke e vënë në dyshim vetëraportimin për gjumin në krahasim me matjet objektive të bëra me pajisje të avancuara.
Studimi thekson se ritmet e çrregullta të gjumit kanë pasoja të shumta negative për:
Metabolizmin tonë.
Balancën hormonale.
Sistemin imunitar.
Kjo shumëfishon mundësinë për inflamacion kronik dhe përshpejton plakjen biologjike. Studiuesit kanë vërejtur lidhje me tregues molekularë, të cilët matijnë moshën epigjenetike.
Në përfundim, studimi zbuloi se për 92 sëmundje, mbi 20% e rrezikut mund të atribuohet problemeve me gjumin.
Por si mund ta përmirësojmë gjumin tonë?
Studiuesit propozojnë disa ndërhyrje të thjeshta por të efektshme:
Ekspozimi ndaj dritës natyrale në mëngjes.
Terapia me dritë për forcimin e ritmit cirkadian.
Mbajtja e orareve të qëndrueshme për fjetje dhe zgjim, madje edhe gjatë fundjavës.
Këto zakone ndihmojnë në stabilizimin e mekanizmave biologjikë që rregullojnë gjumin, duke garantuar mbrojtjen e organizmit nga çrregullimet afatgjata.
Për më shumë informacion, referohuni burimit shkencor: Phenome-wide Analysis of Diseases in Relation to Objectively Measured Sleep Traits, Health Data Science, 2025.
