Ukraina është në një pozitë të vështirë kur bëhet fjalë për sigurinë e saj digjitale, pasi nuk ka një alternativë të qëndrueshme ndaj rrjetit satelitor Starlink të miliarderit amerikan Elon Musk.
Eva Berneke, CEO e Eutelsat, një operator satelitor francez, ka theksuar se oferta e saj për shërbime satelitore në Ukrainë, e cila mbulon vetëm një kapacitet të kufizuar përmes një distributori të financuar nga qeveria gjermane, është larg që të përmbushë kërkesat e plota të vendit. Sipas saj, pavarësisht përpjekjeve për të rritur kapacitetin, Eutelsat nuk është në gjendje të ofrojë një nivel shërbimi që i afrohet Starlink. Kjo situatë ka rezultuar me një varësi të madhe ndaj teknologjisë së Musk, e cila përfshin 7000 satelitë, ndërsa Eutelsat ka vetëm 600.
“Nëse do të merrnim përsipër kapacitetin e plotë të lidhjes për Ukrainën dhe të gjithë qytetarët, ne nuk do të ishim në gjendje ta bënim këtë. Le të jemi plotësisht të sinqertë,” tha Berneke në një intervistë për Politiko. Ajo e theksoi se Eutelsat mund të ofrojë shërbime për disa raste kritike, por kjo është shumë e pamjaftueshme në krahasim me nevojat e përgjithshme të vendit.
Rrjeti Starlink, i cili ofron lidhje të shpejtë dhe të besueshme, është bërë një mjet jetik për forcat ukrainase që luftojnë kundër agresionit rus. Ky sistem ka ndihmuar në ruajtjen e komunikimeve dhe në lehtësimin e operacioneve ushtarake, duke u ofruar atyre një avantazh të rëndësishëm në një situatë të rëndë lufte.
Musk, një aleat i njohur i politikës amerikane dhe një figurë e njohur në botën teknologjike, ka shprehur shqetësime në lidhje me ndikimin e tij mbi luftën në Ukrainë. Në mars, ai paralajmëroi se nëse shtonte ndalesa në Starlink, gjithë linja e frontit do të ishte në rrezik. Kjo deklaratë nënvizon rëndësinë e shërbimeve të tij dhe pasojat që mund të kenë ato për sigurinë kombëtare të Ukrainës.
Ndërkohë, situata shfaqet edhe më e komplikuar me rritjen e tensioneve gjeopolitike dhe mungesën e investimeve të mjaftueshme në infrastrukturën satelitore nga vendet evropiane. Eutelsat, e cila ofron shërbime në mbarë kontinentin, përballet me sfida në rritjen e kapaciteteve të saj në Ukrainë. Politikat e mbështetjes financiare dhe kërkesat për investime janë kritike për të rritur luftimin e kësaj situate.
Ekspertët e teknologjisë dhe të sigurisë përmendin se Ukrainës i nevojiten investime të mëdha për të zhvilluar një alternativë të qëndrueshme ndaj Starlink, mirëpo kjo kërkon kohë dhe burime të konsiderueshme. Nëse situata nga fronti vazhdon të përkeqësohet, vendi do të përballet me rrezikun e bllokimit të komunikimeve krizë, duke e vënë në rrezik sigurinë e shumë qytetarëve të saj.
Me qasjen e përmirësimit të infrastrukturës dhe rritjen e kapacitetit të shërbimeve satelitore, Eutelsat ka mundësi të shfrytëzojë kohën e tanishme për të rekrutuar partnerë dhe investitorë të rinj që do të mund të kontribuojnë në zgjidhjen e këtyre sfidave. Një rritje strategjike e investimeve do të ishte thelbësore për të siguruar një të ardhme më të qëndrueshme për Ukrainën në përpjekjen e saj për të mbrojtur autonominë dhe integritetin e saj të territorit.
Përveç kësaj, eksperiencat nga konflikte të tjera në botë tregojnë se shërbimet satelitore janë një aspekt i rëndësishëm i mbrojtjes kombëtare. Si rezultat, një strategji kombëtare për zhvillimin dhe mbështetje të teknologjisë satelitore është e domosdoshme për të siguruar një qasje të vazhdueshme dhe të besueshme për Ukrainën.