Shkenca e shumëpritur për paralajmërim ndaj tërmeteve po tregon se ndonjëherë teknologjia mund të dështojë, siç ndodhi me sistemin e Google gjatë tragjedisë së fundit në Turqi.
Një nga ngjarjet më tragjike të vitit 2023 ndodhi në Turqi, ku dy tërmete të fuqishme u regjistruan më 6 shkurt, duke shkaktuar më shumë se 55,000 viktima dhe duke lënduar më shumë se 100,000 të tjerë.
Megjithatë, një nga aspektet më shqetësuese të këtij eventi ishte dështimi i sistemit të paralajmërimit të hershëm të Google, i cili kishte si qëllim të mbrohte popullatën duke informacionuar për rrezikun e tërmeteve.
Google, si një nga liderët në teknologjinë e informacionit, pranoi se sistemi i saj për alarmimin e përdoruesve shfaqi probleme të mëdha gjatë kësaj ngjarjeje të tmerrshme.
Pavarësisht se sistemi ishte aktiv dhe i gatshëm, ai dështoi të parashikojë fuqinë e tërmeteve, duke nënvlerësuar magnitudën e tyre.
Kur u regjistrua tërmeti i parë, sistemi i Google e vlerësoi atë në një magnitudë midis 4.5 dhe 4.9, ndërsa në të vërtetë, ai ishte 7.8 – një gabim katastrofik që iu dha një mundësi të vogël për ndihmë njerëzve.
Pas dy tërmeteve, sistemi dërgoi vetëm 8,158 alarme në telefonat e përdoruesve, duke dështuar të arrijë në atë që ishte një situatë emergjente për miliona njerëz.
Pas tragjedisë, hulumtuesit e Google u angazhuan të analizojnë dështimet e algoritmit të tyre dhe rishikuan situatën tërësisht.
Botimi i rezultateve në revistën “Science” nënkuptoi se ata ishin të vetëdijshëm për kufizimet e algorithmit dhe bënë përmirësime të menjëhershme.
Pas rishikimit, sistemi ishte në gjendje të dërgonte 10 milionë alarme për ata që ishin në rrezik, duke e përmirësuar ndjeshëm efikasitetin e tij në parashikimet e ardhshme.
Megjithatë, kjo ngjarje nxjerr në pah një pyetje të rëndësishme: A është teknologjia e tillë e besueshme si mbështetje në raste emergjente?
Shkencëtarët kanë shprehur shqetësim se vendet, sidomos ato që ndodhen në zona me rrezik të lartë për tërmete, po mbështeten shumë në teknologjitë që ende nuk janë testuar plotësisht.
Sistemi i Google, i quajtur Android Earthquake Alerts, mbetet një mjet i dobishëm, por sfidat e tij të fundit tregojnë se ai nuk mund të zëvendësojë sistemet kombëtare të paralajmërimit.
Siguria e jetës njerëzore duhet të jetë prioriteti kryesor, dhe në një botë që po përballet me sfida gjithnjë e më të mëdha natyrore, nevojitet një qasje më e kujdesshme dhe e integruar në përdorimin e teknologjisë për emergjenca.
