Më 22 shtator filloi ekuinoksi i vjeshtës, dhe në hemisferën veriore kjo do të thotë ditë më të shkurtra dhe net më të gjata për gjashtë muaj. Si ndikon kjo në shëndetin tonë? Mungesa e diellit shpesh na çon në kërkimin e rrezeve të tij në plazhet e ngrohta, por ndoshta ne duhet të rishikojmë qëndrimin tonë ndaj diellit.
Tradicionalisht, mjekët kanë paralajmëruar për rreziqet e rrezatimit UV, duke përfshirë plakjen e lëkurës dhe rrezikun e kancerit. Megjithatë, është e rëndësishme të kuptojmë se rrezet e diellit gjithashtu ofrojnë përfitime të shumta shëndetësore, përveç prodhimit të vitaminës D. A është koha për të rishikuar këto këshilla?
Studimet e fundit sugjerojnë se ekspozimi i moderuar ndaj diellit mund të ndihmojë në parandalimin e sëmundjeve të zemrës, kancerit dhe sëmundjeve autoimune. Një studim i vitit të kaluar me 360,000 britanikë tregoi se ata që merrnin më shumë diell kishin një rrezik më të ulët për vdekje, pavarësisht rrezikut të kancerit të lëkurës.
Një tjetër studim në Suedi, që përfshinte 30,000 gra për 20 vjet, konfirmoi se ata që ishin më të ekspozuar ndaj diellit kishin një rrezik më të ulët për vdekje. Këto gjetje sugjerojnë se përfitimet e diellit mund të jenë më të mëdha se rreziqet, nëse shmangim djegiet nga dielli.
Richard Weller, dermatolog në Universitetin e Edinburghut, thekson se “përfitimet e diellit janë më të mëdha se rreziqet”. Ai sugjeron që institucionet e shëndetit publik të rishikojnë këshillat e tyre në lidhje me ekspozimin ndaj diellit, duke marrë parasysh këto prova të reja.
Historikisht, evolucioni ka treguar se dielli ka luajtur një rol të rëndësishëm në shëndetin e njerëzve. Njerëzit që jetonin në Afrikë zhvilluan melaninë për të mbrojtur lëkurën nga dëmtimi nga dielli. Kur disa u zhvendosën në veri, niveli i melaninës u ul, duke lejuar më shumë rreze UV të depërtojnë në lëkurë.
Një nga përfitimet më të njohura të diellit është prodhimi i vitaminës D, e cila është thelbësore për shëndetin e kockave. Megjithatë, studimet e fundit sugjerojnë se shumë nga përfitimet e diellit mund të jenë të lidhura me mekanizma të tjerë biologjikë, si prodhimi i oksidit nitrik, i cili ndihmon në uljen e presionit të gjakut.
Dielli gjithashtu ndihmon sistemin imunitar dhe disa studime sugjerojnë se ai mund të ndihmojë trupin të luftojë kancerin. Kjo nënkupton se këshillat për shmangien e diellit duhet të rishikohen, duke marrë parasysh faktorë si ngjyra e lëkurës dhe vendndodhja gjeografike. Në përfundim, është e qartë se dielli sjell përfitime për shëndetin, por duhet të merret me kujdes. Mos u digjuni, por shijoni pak rreze dielli kur mundeni.