Shkalla e kancerit të tiroides po rritet me një shpejtësi alarmante në të gjithë botën, duke ngritur pyetje të rëndësishme mbi shkaqet e kësaj epidemie misterioze. Çfarë fshihet pas kësaj rritjeje të paprecedentë?
Gjëndra tiroide, e vendosur në bazën e qafës, ka një rol të rëndësishëm në rregullimin e funksioneve të trupit, duke përfshirë rrahjet e zemrës dhe metabolizmin. Ajo çliron hormone që ndihmojnë në ruajtjen e ekuilibrave të brendshëm, por kur ndodhin anomalitë, pasojat mund të jenë të rënda.
Kanceri i tiroides ndodh kur qelizat e gjëndrës fillojnë të rriten dhe të ndahen në mënyrë të pakontrolluar, duke formuar tumore. Këto qeliza anormale mund të pushtojnë indet përreth dhe të përhapen në pjesë të tjera të trupit, duke e bërë diagnozën dhe trajtimin më të vështirë.
Një shqetësim i madh për ekspertët është se, megjithëse shumica e rasteve janë të shërueshme, rritja e shpejtë e incidencës së kancerit të tiroides është një sinjal alarmant.
Kjo rritje e vazhdueshme është e pazakontë në krahasim me kanceret e tjera, që zakonisht kanë tendencë të ulen me përparimet në mjekësi.
Sanziana Roman, kirurge endokrine në Universitetin e Kalifornisë në San Francisko, thekson se “kanceri i tiroides mbetet një nga të paktat kancere që ka vazhduar të rritet me kalimin e kohës, pavarësisht përparimeve në trajtim dhe diagnostikim”. Kjo e bën këtë situatë edhe më shqetësuese për shëndetin publik.
Sipas të dhënave nga Mbikëqyrja, Epidemiologjia dhe Rezultatet Përfundimtare (SEER), incidenca e kancerit të tiroides në SHBA është më shumë se trefishuar midis viteve 1980 dhe 2016. Kjo rritje dramatike është e dukshme sidomos tek gratë, ku numri i rasteve është rritur nga 6.15 në 21.28 për 100,000.
Një nga faktorët kryesorë që lidhen me rritjen e kancerit të tiroides është ekspozimi ndaj rrezatimit jonizues, veçanërisht në fëmijëri.
Pas aksidentit bërthamor të Çernobilit, incidenca e kancerit të tiroides u rrit ndjeshëm në vendet e prekura, duke treguar lidhjen e fortë midis rrezatimit dhe zhvillimit të sëmundjes.
Një studim i mëparshëm ka treguar se rreth 36% e rasteve të kancerit të tiroides midis të mbijetuarve të bombës atomike japoneze mund t’i atribuohen ekspozimit ndaj rrezatimit në fëmijëri.
Kjo tregon se ndonëse kanceri i tiroides mund të jetë i shërueshëm, parandalimi dhe identifikimi i shkaqeve të tij mbetet një sfidë e madhe për shkencën mjekësore.