E premte, 20 Shtator, 2024
13.8 C
Pristina

Arritje e madhe shkencore: Indi i ngrirë i trurit të njeriut rikthehet në jetë

Shkencëtarët mund të jenë në gjendje një ditë të ngrijnë trurin dhe ta sjellin atë në jetë pas një arritjeje të madhe në kriogenikë.

Studiuesit në Kinë kanë ngrirë dhe shkrirë me sukses indet e trurit të njeriut, pas së cilës ato kanë rifituar funksionin normal, transmeton InfoKosova.

Ata shpresojnë se teknika e re do të përmirësojë mënyrat e studimit të sëmundjeve neurologjike.

Zakonisht, indet e trurit nuk mbijetojnë pas ngrirjes dhe shkrirjes – edhe pse kjo nuk i ka ndaluar njerëzit të paguajnë për të ngrirë trurin e tyre ose tërë trupin e tyre në shpresën e rikthimit në jetë në të ardhmen.

Megjithatë, Dr. Zhicheng Shao dhe kolegët e tij në Universitetin Fudan në Shangai, Kinë, kanë zhvilluar me sukses një zgjidhje që mund të mbajë gjallë indet e trurit ndërsa janë të ngrira.

Ekipi përdori qeliza embrionale njerëzore për të rritur organoide të trurit – grupe të vogla qelizash të trurit që vetë-organizohen – për tre javë, pas së cilës ato u zhvilluan në lloje të ndryshme qelizash të trurit.

Ata më pas vendosën organoidet në përbërës të ndryshëm kimikë që shpresonin se mund të ndihmonin në ruajtjen e indit ndërsa ishte i ngrirë në azot të lëngshëm për të paktën 24 orë – përfshirë sheqerna dhe antifriz.

Pas shkrirjes së mostrave, ekipi i monitoroi ato për rritje dhe vdekjen e qelizave gjatë dy javëve të ardhshme. Bazuar në rezultatet më të suksesshme, studiuesit përsëritën procesin duke përdorur kombinime të ndryshme të përbërësve kimikë, dhe më në fund gjetën një që çoi në vdekjen më të vogël të qelizave dhe rritjen më të madhe pas shkrirjes.

Fituesi quhet ‘Medy’, shkurt për katër përbërësit metilcelulozë, etilen glikol, DMSO dhe Y27632.

Testime të mëtejshme të Medy zbuluan jo vetëm që organoidet e trurit vazhduan të rriten deri në 150 ditë pas shkrirjes, por përbërësi ishte gjithashtu efektiv për përdorim në ngrirjen dhe shkrirjen e indit të gjallë të trurit. Ekipi testoi kubikë 3-milimetra të indit të trurit të hequr nga një vajzë 9-muajshe me epilepsi, dhe zbuluan se ato vazhduan të mbeten aktive për të paktën dy javë pas shkrirjes.

Duke shkruar në revistën Cell Reports Methods, ekipi tha: “Indi i freskët dhe i gjallë i trurit njerëzor me karakteristika patologjike natyrore është një model më i besueshëm për studimin e sëmundjeve nervore [se organoidet].

“Mirëpo, me qasje dhe manipulim të kufizuar, kriopreservimi dhe rikonstruksioni i indit të gjallë të trurit me karakteristika specifike patologjike mbeten sfida të mëdha, pasi është e vështirë të ruhet mbijetesa e sasisë së madhe të neuroneve funksionale.

“Prandaj, është imperative të zhvillohet një teknologji e besueshme për kriopreservimin e indit të freskët dhe të gjallë të trurit njerëzor dhe për organoidet e trurit, të cilat mund të përdoren për të studiuar mekanizmat patologjikë të sëmundjeve të trurit, transplantimin e organoideve për dëmtimet e trurit dhe/ose zbulimin e ilaçeve.”

Duke folur për publikimin Metro.co.uk’s New Scientist, profesor në Universitetin e Birminghamit Dr. João Pedro Magalhães tha se ishte i impresionuar me gjetjet dhe aftësinë e zgjidhjes për të parandaluar vdekjen e qelizave dhe për të ruajtur funksionin.

“Ne e dimë që qelizat e trurit janë shumë të ndjeshme dhe të brishta ndaj stresit,” tha ai, duke shtuar se një ditë puna mund të jetë “një hap i vogël” drejt ngrirjes së tërë trurit.

“Duke menduar për dekada ose shekuj përpara, ne mund të imagjinojmë pacientët që ruhen në gjendje të ngrirë kur kanë një sëmundje terminale ose astronautët që ruhen në gjendje të ngrirë për të udhëtuar në sisteme të tjera yjore,” tha ai./Metro/

indet-e-trurit
indet-e-trurit

Nga Rubrika