Mendoni se vera ju mbron nga mungesa e vitaminës D?
Vitamina D është një lëndë ushqyese thelbësore për organizmin, që ndihmon në ruajtjen e shëndetit të kockave, përkrah funksionin e sistemit imunitar dhe mbështet funksionimin e duhur të muskujve. Kjo vitaminë luan një rol të rëndësishëm në metabolizmin e kalciumit dhe fosforit, duke kontribuar kështu në shëndetin e dëshmuar të kockave dhe dhëmbëve. Mjekët dhe ekspertët e shëndetit këshillojnë se është e domosdoshme të sigurojmë nivele të mjaftueshme të saj gjatë gjithë vitit, përfshirë edhe sezonin veror.
Trupi ynë mund ta sintetizojë vetë këtë vitaminë kur lëkura ekspozohet ndaj rrezeve të diellit. Është e njohur se rrezet UVB ndihmojnë në këtë proces, dhe shumë njerëz mendojnë se gjatë verës, ekspozimi i rritur ndaj diellit do të mjaftojë për të mbajtur nivelet e vitaminës D në nivel të duhur. Sidoqoftë, disa faktorë të jashtëm, siç janë stili i jetesës, aktiviteti fizik dhe përdorimi i kremrave mbrojtëse, mund të ndikojnë në nivelin e vitaminës D në trupin tonë.
Kush është më i rrezikuar nga mungesa?
Disa grupe janë më të rrezikuar për mungesë të vitaminës D, përfshirë:
Të moshuarit, të cilët shpesh e kanë të vështirë të sintetizojnë vitaminën D për shkak të ndryshimeve në lëkurë dhe ndjeshmërisë ndaj rrezeve të diellit.
Njerëzit me lëkurë më të errët, pasi melanina e lartë në lëkurë ulë absorbimin e rrezeve UVB të nevojshme për sintezën e vitaminës D.
Ata që kalojnë pak kohë jashtë ose jetojnë në vende me pak diell, duke përfshirë rajone me klimë të ftohtë dhe të errët gjatë dimrit.
Nënat gratë që ushqejnë me gji, pasi niveli i vitaminës D në qumështin e gjirit mund të jetë i ulët gjatë muajve të dimrit.
Kur janë të dobishme suplementet? Ekspertët pajtohen se suplementet janë më të nevojshme për personat me mungesë të konfirmuar të vitaminës D. Në këto raste, marrja e shtesave ndihmon në forcimin e kockave, uljen e rrezikut për fraktura dhe përmirësimin e përgjigjes imunitare. Është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun para se të filloni një regjim suplementar, pasi një përdorim i panevojshëm mund të shkaktojë efekte të padëshiruara.
Dikur mendohej se vitamina D parandalon sëmundje si kanceri, sëmundjet kardiovaskulare apo diabeti. Sidoqoftë, studime të mëdha klinike, si ai i njohur si Vital, me mbi 25,000 pjesëmarrës, nuk kanë treguar përfitime të qarta në këtë drejtim për njerëzit ndryshe të shëndetshëm. Kjo tregon se lidhja ndërmjet vitaminës D dhe sëmundjeve të caktuara është akoma subjekt i hulumtimeve të vazhdueshme.
Përjashtimet që vlejnë të përmenden janë disa hulumtime të reja që sugjerojnë se vitamina D mund të ndihmojë në parandalimin e sëmundjeve autoimune si skleroza e shumëfishtë dhe në uljen e rrezikut të zhvillimit të formave të avancuara të kancerit, por këto efekte janë vërejtur vetëm në popullata të caktuara dhe në kombinim me faktorë të tjerë, duke treguar se lidhjet midis vitaminës D dhe sëmundjeve duhet të hulumtohen më thellë.
Sa vitaminë D është e mjaftueshme? Dozat e rekomanduara ditore janë:
600–800 IU (njësi ndërkombëtare) për të rriturit nën 65 vjeç;
800–1,000 IU për personat mbi 65 vjeç. Por kujdes: marrja e tepërt (mbi 4,000 IU në ditë) mund të shkaktojë hiperkalcemi, përzierje, dobësi, dhe madje dëmtim të veshkave. Është thelbësore të ndiqni udhëzimet e profesionistëve të shëndetit për të shmangur çdo efekt të padëshiruar.
Përfundim, për shumicën e njerëzve, vitamina D mund të sigurohet përmes një diete të balancuar dhe një ekspozimi të moderuar në diell, madje edhe gjatë verës. Shtesat janë të nevojshme vetëm në rastet kur vërtetohet mungesa përmes analizave dhe në konsultim me mjekun. Nëse dyshoni se mund të keni mungesë të vitaminës D, është e rëndësishme të konsultoheni me mjekun tuaj për testime dhe udhëzime të personalizuara.