Masat ndëshkuese të Bashkimit Evropian nuk e kanë detyruar Qeverinë e Kosovës të ndryshojë kursin e saj, por kanë pasur ndikim në mirëqenien e qytetarëve.
Pa një konsensus të qartë brenda BE-së se kur mund të hiqen, pasiguria vazhdon të formësojë situatën. Aktualisht, tensionet në rajon kanë shkaktuar shqetësime të mëdha, me shumë analistë që e shohin Kosovën si një pikë të nxehtë në hartën e Ballkanit. Diskutimet rreth strategjive të ndryshme për të stabilizuar situatën vazhdojnë, por duket se Kosova është nën një presion të vazhdueshëm nga evropianët.
Në qershor 2023, BE-ja vendosi masa ndëshkuese ndaj Kosovës, të cilat ishin përgjigje ndaj tensioneve etnike në veri, kur kryeministri Albin Kurti impulsoi politika që çuan në përshkallëzimin e situatës. Sidoqoftë, Kurti refuzon të japë mbrapa, duke e konsideruar veprimin e tij si një zgjatim të autoritetit të Kosovës. Edhe pse masat prekin ekonominë dhe jetën e përditshme të qytetarëve, ai mbetet i palëkundur në qëndrimet e tij.
BE-ja nuk ka bërë të ditur se cilat projekte konkretisht janë prekur nga pezullimi i fondeve për Kosovën, por burimet tregojnë se ato janë shumë të rëndësishme për zhvillimin e infrastrukturës dhe kulturës në vend. Vlera e projekteve të prekur arrin deri në 100 milionë euro, duke krijuar shqetësime të mëdha për rritjen ekonomike të Kosovës.
Një shembull i qartë është projekti për dyfishimin e kapaciteteve të ngrohjes në Prishtinë, i cili është ndalur për shkak të ngrirjes së një granti prej 17.6 milionë eurosh nga BE-ja. Fisnik Osmani, kryeshef ekzekutiv i Termokos, shpjegon se ky është një projekt me vlerë totale prej 65 milionë euro dhe do të ofronte një zgjidhje më të qëndrueshme dhe ekologjike për ngrohjen e qytetit.
Elementet e ndjeshme të këtij projekti përfshijnë jo vetëm rritjen e kapaciteteve, por edhe uljen e ndotjes së ajrit, një çështje që i preokupon shumë qytetarët e Prishtinës. Aktualisht, Termokosi mbulon 25 mijë familje dhe një projekt i tillë do të ndihmonte në përmirësimin e cilësisë së jetesës së tyre.
Por, kritikat ndaj masave të BE-së nuk janë vetëm për shkak të ndikimit në projekte. Gazetari Augustin Palokaj thekson se këto masa janë të ndërlikuara dhe nuk kanë një afat të qartë heqjeje. Ai nënvizon se disa vende, si Franca dhe Italia, kanë shprehur dëshirën për të kushtuar heqjen gradualisht, duke e komplikuar më tej situatën për Kosovën.
Naim Rashiti, një ekspert i politikës ballkanike, sugjeron se është jetike që Kosova të angazhohet në dialogun europian dhe të hartojë një plan të veprimit për të ulur tensionet. Ai e sheh këtë si një mundësi për të kaluar përpara në procesin e integrimit evropian. Sipas tij, masat ndëshkuese gjithashtu pengojnë proceset integruese dhe e bëjnë rënduese situatën për qytetarët.
Me vendin që mbetet i izoluar në Ballkanin Perëndimor, Kosova është përballë një sfide të madhe për të siguruar anëtarësimin në BE. Ajo ka aplikuar për një kandidat anëtarësimi që prej dhjetorit 2022, por ende nuk ka pasur një përgjigje zyrtare nga institucionet evropiane. Ndërkohë, qytetarët e Kosovës vazhdojnë të përballen me pasiguri dhe bllokada që këto masa sjellin në përditshmërinë e tyre.