Njësitë Zero, të krijuara nga CIA, janë një shembull i errët i mënyrës se si forcat paraushtarake mund të ndikojnë në sigurinë globale. Pas rënies së Kabulit, mijëra ish-luftëtarë afganë që ishin trajnuar për operacione sekrete, tani janë të shpërndarë në SHBA dhe Evropë, duke ngritur pyetje të rëndësishme mbi pasojat e veprimeve të tyre dhe përgjegjësinë e qeverive perëndimore.
Origjina e Njësive Zero është e lidhur ngushtë me strategjitë e fshehta të CIA-s në Afganistan. Ato nuk ishin forca zyrtare, por një mekanizëm që lejonte Uashingtonin të vepronte pa u ekspozuar drejtpërdrejt. Këto njësitë ishin të përzgjedhura për të kryer operacione të rrezikshme, duke përfshirë bastisje dhe ndjekje të talebanëve dhe Al Kaedës, në zona ku ushtria amerikane nuk mund të vepronte hapur.
Operacionet e Njësive Zero ishin të karakterizuara nga një doktrinë e fshehtë, duke përfshirë bastisje gjatë natës dhe sulme me rrezik të lartë. CIA ofronte trajnimin dhe pajisjet, ndërsa Agjencia afgane e inteligjencës (NDS) siguroi mbështetje lokale. Kjo strukturë paraushtarake vepronte në hije, duke shmangur rregullat ndërkombëtare dhe duke minimizuar llogaridhënien.
Bastisjet e natës, që ishin nën drejtimin e zyrtarëve amerikanë, ishin të njohura për shpejtësinë dhe forcën e tyre. Megjithatë, këto operacione shpesh rezultonin në dëme anësore dhe abuzime të drejta, duke krijuar një kulturë të imunitetit ku askush nuk kërkonte llogari. Kjo situatë ka sjellë një numër të madh viktimash, të cilat janë regjistruar nga hetime të pavarura, duke e bërë të vështirë për të kuptuar shkallën e vërtetë të dhunës.
Pas rënies së Kabulit, Njësitë Zero u shpërbënë shpejt, duke i lënë anëtarët e tyre të shënjestruar nga talebanët. Shumë prej tyre u evakuuan në SHBA dhe vende të tjera, por procesi ishte i shpejtë dhe i papërshtatshëm, duke lënë pas shumë të dhëna të humbura. Kjo ka ngritur shqetësime për ndikimin psikologjik të luftës mbi këta individë dhe për nevojën për mbështetje të vazhdueshme.
Një realitet i ri është formuar, ku mijëra ish-luftëtarë me përvojë janë të shpërndarë në vende të ndryshme. Një incident i fundit në Uashington, i lidhur me një individ që dyshohet se ka shërbyer në Njësinë Zero, ka rikthyer vëmendjen mbi menaxhimin e këtij komuniteti dhe rreziqet e mundshme që ata paraqesin për sigurinë publike.
Historia e Njësive Zero është më shumë se një thjesht çështje ushtarake; ajo përfshin aspekte politike dhe humanitare. Ato përfaqësojnë një zhvendosje të përgjegjësisë nga ushtria amerikane te forcat paraushtarake, duke e bërë të vështirë për publikun të kuptojë se kush është përgjegjës për veprimet dhe pasojat e tyre. Kjo situatë ka krijuar një kompleksitet të ri në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe sigurinë globale.
Diskutimi mbi të ardhmen e Njësive Zero është i rëndësishëm. Skenarët e mundshëm përfshijnë deklasifikimin e materialeve dhe hetimet për transparencë, rritjen e monitorimit të ish-luftëtarëve për të parandaluar radikalizimin, ose harresën e çështjes pas trazirave të përkohshme politike. Çdo skenar ka implikime të rëndësishme për sigurinë dhe stabilitetin e shoqërive që i strehojnë këta individë.