Edhe pse për shumëkënd tingëllon e pazakontë, në disa zona të Shqipërisë dhe rajonit, zakoni për të pirë një gotë raki në mëngjes vazhdon të ekzistojë, veçanërisht në mjediset rurale apo te brezat më të vjetër.
Por pse ndodh kjo?
Sipas vetë atyre që e praktikojnë këtë zakon, një gotë e vogël raki ndihmon për të hapur oreksin, veçanërisht në mëngjeset e ftohta dimërore. Ky ritual, i cili përbën një pjesë të rëndësishme të kulturës shqiptare, është perceptuar si një mënyrë për t’u ngrohur, sidomos nga ata që punojnë në fushë apo në ambiente të hapura. Në disa raste, konsumimi i rakisë në mëngjes lidhet me mikpritjen dhe traditat familjare, ku fillimi i ditës shpesh shoqërohet me mëngjeset e bujshme dhe biseda të ngrohta.
Tradita e pirjes së rakisë në mëngjes nuk është e njëjtë për të gjithë. Disa individë e shohin atë si një formë relaksimi dhe përgatitje për punën që i pret gjatë ditës. Kjo praktikë është shfaqur gjithashtu si një formë e fortë e socializimit, ku miqtë dhe familjarët mblidhen për të ndarë një moment të veçantë. Disa e përdorin për qëllime shëndetësore, duke e konsideruar si “ilaç popullor” për tretje apo për dhimbje të barkut.
Megjithatë, ky zakon i duket shumë i diskutueshëm mjekësisë moderne. Çfarë thonë mjekët?
Mjekët paralajmërojnë se pirja e alkoolit në mëngjes, e veçanërisht e rakisë, mund të ketë efekte negative të rëndësishme në shëndet. Edhe pse raki e pastër me masë shumë të vogël mund të mos shkaktojë dëm të menjëhershëm, konsumimi i saj për një periudhë më të gjatë rrit rrezikun për problemet me mëlçinë, tensionin dhe zemrën. Këto shqetësime janë veçanërisht të rëndësishme për ata që tashmë vuajnë nga sëmundje kronike ose janë në rrezik për t’i zhvilluar ato.
Pjesa tjetër e shqetësimeve rreth zakonit të pirjes së rakisë në mëngjes është krijimi i tolerancës dhe varësisë. Ndërsa për disa është zakon i vjetër apo pjesë e identitetit kulturor, për të tjerë është një shprehi që duhet lënë pas. Ekspertët këshillojnë që mëngjesi të nisë me ujë, çaj bimor apo lëngje të freskëta, dhe jo me pije alkoolike. Kjo është e rëndësishme për të ruajtur shëndetin dhe energjinë gjatë gjithë ditës.
Një studim i fundit ka treguar se pirja e alkoolit në mëngjes është e lidhur me rritjen e nivelit të stresit gjatë ditës. Një gotë raki mund të krijojë iluzionin e relaksimit, por pasojat afatgjata mund të jenë të dëmshme për shëndetin emocional dhe fizik të individëve. Prandaj, është e rëndësishme të mendojmë për mënyrat e shëndetshme të nisjes së ditës dhe të inkurajojmë alternativen e zakonshme të një mëngjesi të ekuilibruar.
Ndërkohë që për shumë njerëz, raki ngel një simbol i kulturës dhe mikpritjes shqiptare, debati mbi praktikat e zakonshme dhe shëndetin duhet të vazhdojë. Mënyra më e mençur për të përballuar këtë traditë është për të gjetur një ekuilibër midis kulturës dhe shëndetit. A mund ta ndryshojmë këtë zakoni dhe të krijojmë tradita më të shëndetshme pa humbur identitetin tonë?
Prandaj, është thelbësore që çdo individ të reflektojë mbi zgjedhjet e tij dhe të kërkojë mundësi të tjera për të filluar ditën në mënyrë më të shëndetshme. Çfarëdo qoftë që ju vendosni të bëni, qëndroni të informuar dhe kujdesuni për shëndetin tuaj dhe të të tjerëve. Ju lutem, ndani mendimet tuaja mbi këtë temë, komentoni dhe ndani këtë artikull me miqtë tuaj për të nxitur diskutimin.