Abortet te të miturat në Shqipëri po shënojnë një rritje shqetësuese, duke ngritur pyetje të rëndësishme mbi shëndetin riprodhues dhe edukimin seksual. Sipas të dhënave të fundit nga Instituti i Statistikave (INSTAT), fenomeni i abortit mbetet i pranishëm, pavarësisht një rënieje të lehtë në shifra absolute.
Gjatë vitit 2024, Shqipëria regjistroi 180 aborte për çdo 1.000 lindje, një shifër që tregon se problemi i abortit është ende i pranishëm në shoqërinë tonë. Ky fenomen është veçanërisht i theksuar tek gratë e grupmoshës 20–34 vjeç, që përbën periudhën më aktive të riprodhimit, duke sugjeruar se nevojitet një qasje më e thellë për të adresuar këtë çështje.
Statistikat tregojnë se 84% e aborteve janë spontane, ndërsa 16% janë të provokuara, shpesh për arsye shëndetësore. Ky raport i lartë i aborteve spontane sugjeron nevojën për një vëmendje më të madhe ndaj shëndetit të grave dhe mbështetjes gjatë shtatzënisë.
Një aspekt tjetër shqetësues është rritja e numrit të aborteve në grupmoshën 15–19 vjeç. Në vitin 2024, 18-vjeçaret shënuan nivelin më të lartë me 179 aborte për 1.000 lindje, një rritje e dukshme krahasuar me vitin 2022. Kjo situatë tregon se edukimi seksual dhe aksesin në informacionin e duhur janë të domosdoshme për të parandaluar këtë fenomen.
Një lidhje e fortë mes nivelit arsimor dhe aborteve është gjithashtu e dukshme. Gratë me arsim më të ulët kanë një përqindje më të lartë aborteve të kryera, duke theksuar nevojën për përmirësimin e edukimit dhe informimit mbi shëndetin riprodhues. Kjo është një çështje që kërkon angazhim nga të gjitha nivelet e shoqërisë.
Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) thekson se 6 në 10 shtatzëni të padëshiruara përfundojnë me abort të induktuar. Rreth 45% e aborteve konsiderohen të pasigurta, duke rritur më tej shqetësimet për shëndetin riprodhues të grave. Kjo situatë kërkon një përgjigje të shpejtë dhe efektive nga autoritetet shëndetësore.
Është e qartë se rritja e aborteve te të miturat është një problem kompleks që kërkon një qasje të integruar. Edukimi seksual, aksesin në shërbime shëndetësore dhe mbështetje psikologjike janë disa nga hapat që duhet të merren për të adresuar këtë çështje. Vetëm nëpërmjet një angazhimi të përbashkët mund të arrihet një zgjidhje e qëndrueshme.
Si përfundim, rritja e aborteve te të miturat është një alarm që duhet të na bëjë të reflektojmë. Çfarë mund të bëjmë për të parandaluar këtë fenomen dhe për të mbrojtur të drejtat dhe shëndetin e grave? Kjo është një pyetje që kërkon përgjigje dhe veprim nga të gjithë ne.