Rreth botës, imazhet e gjeneruara nga inteligjenca artificiale po krijojnë një përfaqësim të ri të varfërisë, duke ngjallur debate të forta mbi etikën dhe ndikimin e tyre në perceptimin publik. A është kjo një formë e re e shfrytëzimit apo një mundësi për të rritur ndërgjegjësimin?
Ekspertët globalë të shëndetit kanë shprehur shqetësim për rritjen e përdorimit të imazheve të tilla, të cilat shpesh përjetësojnë stereotipet e varfërisë. Noah Arnold, një profesionist në Fairpicture, thekson se këto imazhe po përdoren gjithnjë e më shumë nga OJQ-të, duke krijuar një epokë të re të ashtuquajturës “pornografi e varfërisë”.
Arnold tregon se shumë organizata po eksperimentojnë me imazhe të gjeneruara nga inteligjenca artificiale, duke e bërë këtë praktikë gjithnjë e më të zakonshme. Kjo rritje e përdorimit ka ngritur pyetje të rëndësishme mbi etikën e përfaqësimit të varfërisë dhe ndikimin që këto imazhe mund të kenë në perceptimin e publikut.
Arsenii Alenichev, një studiues në Institutin e Mjekësisë Tropikale, ka mbledhur më shumë se 100 imazhe të tilla, duke vënë në dukje se ato shpesh riprodhojnë gramatikën vizuale të varfërisë. Imazhet që ai ka ndarë tregojnë skena të ekzagjeruara, si fëmijë që luajnë në baltë ose vajza me fustane nusërie që qajnë, duke theksuar stereotipet e njohura.
Një artikull i botuar në Lancet Global Health e përshkruan këtë fenomen si “pornografi e varfërisë 2.0”, duke theksuar se këto imazhe mund të dëmtojnë perceptimin e varfërisë dhe të kontribuojnë në stigmatizimin e grupeve të caktuara. Alenichev argumenton se ky lloj përfaqësimi është i dëmshëm dhe se duhet të ketë një rregullim më të fortë për të mbrojtur ata që përfaqësohen.
Edhe pse është e vështirë të përcaktohet sasia e përhapjes së këtyre imazheve, ekspertët e shëndetit publik thonë se përdorimi i tyre është në rritje. Kjo është e nxitur nga shqetësimet për pëlqimin dhe koston, duke e bërë këtë praktikë tërheqëse për shumë OJQ që përballen me kufizime buxhetore.
Një nga rreziqet kryesore është se këto imazhe mund të amplifikojnë paragjykimet ekzistuese, duke ndikuar negativisht në mënyrën se si shohim varfërinë dhe ata që e përjetojnë atë. Alenichev thekson se imazhet e tilla mund të filtrohen në internet dhe të përdoren për të trajnuar modelet e ardhshme të inteligjencës artificiale, duke përkeqësuar kështu problemin e paragjykimeve.
Me këtë sfidë në horizont, është e rëndësishme që të gjithë ne të jemi të vetëdijshëm për mënyrën se si imazhet e varfërisë përfaqësohen dhe të kërkojmë përfaqësime më etike dhe të drejta. Si shoqëri, duhet të angazhohemi për të ndryshuar narrativën dhe për të siguruar që ata që përjetojnë varfërinë të kenë zërin e tyre të dëgjuar dhe të përfaqësuar në mënyrë të saktë.
