E shtunë, 19 Prill, 2025
15.6 C
Pristina

Si të mbroheni nga allergjitë që shfaqen në pak minuta: Shkenca pas reaksioneve të menjëhershme

Klikoni Këtu për t'u bërë pjesë e kanalit të InfoKosova në Youtube.

Alergjia që shfaqet brenda pak minutash zakonisht ndodh për shkak të një reagimi të menjëhershëm të sistemit imunitar ndaj një substance që ai e percepton si të rrezikshme, edhe pse në realitet nuk është e tillë për shumicën e njerëzve. Ky reagim i shpejtë quhet **reaksion alergjik i tipit I (tipi imediat)** dhe shkaktohet nga një mekanizëm që përfshin **imunoglobulinat E (IgE)**.

Ja si ndodh shkurtimisht:

1. **Ekspozimi i parë ndaj alergenit** – Trupi “në mëndje” e mban si kërcënim dhe prodhon IgE kundër tij.
2. **Ekspozimi i dytë (apo më vonshëm)** – IgE janë të lidhura me qeliza speciale (mastocite) që ndodhen në lëkurë, rrugët e frymëmarrjes, dhe në aparatin tretës.
3. **Kur alergjeni hyn përsëri në trup**, ai lidhet me këto IgE dhe mastocitet shpërthejnë duke çliruar **histaminë dhe substanca të tjera kimike**, që shkaktojnë simptoma si:
– skuqje dhe kruarje të lëkurës,
– teshtima ose rrjedhje hundësh,
– frymëmarrje të vështirësuar,
– ënjtje,
– madje në raste ekstreme, **anafilaksi** (një reaksion shumë i rrezikshëm).

Kjo është arsyeja pse një person mund të hajë një ushqim (si kikirikë), të pickohet nga një insekt, ose të thithë një alergen (si poleni), dhe të ketë simptoma **brenda pak minutash**.

Ashtu si sistemi imunitar duhet të mbrojë trupin, ndonjëherë ai mund të bëjë gabime të rrezikshme. Ekspertët e shëndetit sugjerojnë që të jeni të vetëdijshëm për alergenët e mundshëm në mjedisin tuaj, duke filluar nga substanca të zakonshme, si pluhuri, poleni dhe disa ushqime. Ekzistojnë gjithashtu disa faktorë të rrezikut që mund t’i përkeqësojnë simptomat alergjike, duke përfshirë historinë familjare dhe faktorët mjedisorë.

Një pjesë e rëndësishme e menaxhimit të alergjive është njohja e simptomave që shfaqen. Disa simptoma, si teshtimat ose skuqjet e lëkurës, mund të jenë të lehta dhe të përballueshme, ndonjëherë duke kërkuar vetëm tretman pa receta. Sidoqoftë, nëse ndiheni të shqetësuar për intensitetin e simptomave, është e domosdoshme të kërkoni ndihmë mjekësore për të shmangur rreziqet e mëdha të shëndetit.

Për ata që janë diagnozuar me alergji, marrja e masave parandaluese është një hap thelbësor. Kjo përfshin shmangien e kontaktit me alergenët e njohur dhe, në disa raste, mbajtjen e një injektori të epinefrinës nëse jeni në rrezik për një përgjigje anaflaktike. Njohja dhe menaxhimi i situatave që përbëjnë kërcënim për shëndetin është thelbësore.

Një perspektivë e rëndësishme për tu marrë parasysh është sekreti i plotësimit të një plani të mirë trajtimi. Shumë individë me alergji zhvillojnë një marrëdhënie afatgjatë me profesionistët e shëndetit për të adresuar përparime dhe ndryshime në simptomat e tyre. Siç e dimë, ekziston një gamë e gjerë mjekimesh dhe trajtimesh që ndihmojnë në menaxhimin e këtyre alergjive, nga antihistaminikët deri te imunoterapia.

Nëse ke pasur ndonjëherë një reagim të tillë apo dikush afër teje, do ishte mirë të flisje me një dermatolog. Një diskutim i hapur dhe i sinqertë mbi simptomat dhe përvojat tuaja do të ndihmojë profesionistët e shëndetit të ofrojnë një trajtim më të saktë dhe të personalizuar, duke e bërë që të jetë më e lehtë për ju që të menaxhoni çfarë do t’ju ndodhë.

PROMO

Nga Rubrika