Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) ka shprehur shqetësimin e tij lidhur me refuzimin e kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, për t’u paraqitur në ambientet e Prokurorisë Speciale në rastin e njohur si “Rezervat Shtetërore”.
Refuzimi i kryeministrit për të dëshmuar në Prokurori ka shkaktuar reagime të shumta në shoqërinë kosovare. Ky veprim nënvizon një dilemë të rëndësishme për sundimin e ligjit dhe çështjen e barazisë para tij. KDI thekson se veprime të tilla krijojnë një precedent të rrezikshëm, ku figura të larta politikë mund të shmangen nga përgjegjësitë ligjore.
Instituti Demokratik i Kosovës e cilëson këtë situatë si një minim të parimit të sundimit të ligjit, duke hedhur hije dyshimi mbi besueshmërinë e institucioneve të drejtësisë. “Kërkesat për dëshmi në zyrat e uniit dhe jo në Prokurori, siç ka insistuar kryeministri, janë të papranueshme dhe bien ndesh me ligjin në fuqi”, thonë përfaqësuesit e KDI-së.
Çështja e “Rezervave Shtetërore” është ndërlikuar edhe më tej, pas vendimit të Prokurorisë për të thirrur kryeministrin. Ky vendim kishte për qëllim të adresonte dyshimet për aktivitete të paligjshme dhe paraqitjen ajo që konsiderohet si një çështje e rëndësishme e transparencës politike. KDI vlerëson se Parimi i ligjit duhet të zbatohet pa përjashtime, dhe askush nuk duhet të jetë mbi të.
“Sundimi i ligjit është një element thelbësor për funksionimin e një demokracie të shëndetshme. Nëse udhëheqësit e lartë nuk e respektojnë ligjin, kjo do të krijojë një kulturë të mos-respektimit në të gjitha nivelet e shoqërisë”, thonë ata. KDI nënvizon se çështja përballë Prokurorisë nuk është thjesht personale, por ka impakte të gjera në institucionet dhe shoqërinë kosovare.
Refuzimi për t’u paraqitur para organit të akuzës është një sinjal i keq për qytetarët, të cilët presin nga liderët e tyre që të japin shembullin e duhur. Në një demokraci funksionale, udhëheqësit duhet të bëjnë përpara me integritet dhe të tregojnë se janë të gatshëm për të përballuar sfidat ligjore.
KDI i bën thirrje kryeministrit Kurti që të paraqitet pa kushte në Prokurorinë Speciale. Ky veprim do të forconte besimin e publikut në institucione dhe do të dërgonte një mesazh të qartë se askush, pavarësisht pozita, nuk është mbi ligjin. Vetëm në këtë mënyrë mund të ndihmohet në forcimin e shtetit të së drejtës dhe të vendoset një standard i ri për përgjegjësinë politike.
Çështja qëndron se si do të reagojin institucionet e drejtësisë përballë kësaj situate dhe nëse Prokuroria do të insistojë në zbatimin e ligjit për të gjithë, pa marrë parasysh autoritetin politik. Duhet të kemi parasysh se çdo vendim që merret do të ketë implikime të rëndësishme për sistemin e drejtësisë në Kosovë dhe për besimin e qytetarëve në atë sistem.