Këto javë, të gjithë janë të angazhuar në përgatitjet për festat e fundvitit, me një fokus të veçantë në zgjedhjen e ushqimeve që do të shoqërojnë darkën e ndërrimit të viteve. Pasuri të ndryshme si turshitë, ullinjtë, perimet e freskëta, mishi, petat e bakllavasë dhe arrat janë thelbësore për këtë festë të rëndësishme.
Megjithatë, një nga pyetjet më të zakonshme për këtë periudhë është: a duhet të zgjidhni gjelin apo pulën e detit? Sipas të dhënave më të fundit, tregtia e gjelave të detit është përqendruar kryesisht në zonat si Baldushku, Ndroqi, Peza, Vaqarri dhe Farka. Domethënë, shumë njerëz kanë vendosur të bëjnë këtë zgjedhje tradicionale për mbrëmjen e fundit të vitit.
Një fakt interesant është se tregtia e gjelave të detit është rritur me 40-50% gjatë kësaj periudhe festive. Kjo tregon se njerëzit e konsiderojnë këtë mish si një pjesë të rëndësishme të festimeve të tyre, duke e bërë atë një traditë të pandashme. Edhe pse disa njerëz preferojnë të bien shkurt dhe blenë gjelin, pula e detit gjithashtu ka ndjekësit e saj tërheqës.
Një nga ndryshimet më të rëndësishme midis gjelit të detit dhe pulës së detit është përmbajtja e vajit në mish. Gjeli i detit njihet për një qafë më të dhjamosur, dhe në disa zona të jugut të Shqipërisë, gusha e tij e pjekur ofrohet si nder për miqtë e shtëpisë. Kjo traditë nderimi është një dëshmi e rëndësishme e kulturës shqiptare.
Në anën tjetër, pula e detit ka një përmbajtje më të vogël dhjami, duke e bërë të preferueshme për ata që duan të hanë më shëndetshëm. Për më tepër, mishi i saj është më i kuq se ai i gjelit, i cili është zakonisht më i bardhë. Ky dallim në ngjyrë tregon gjithashtu një ndryshim në teksturë dhe shije, duke e bërë çdo produkt të përshtatshëm për receta të ndryshme.
Por çfarë ndikon në zgjedhjen mes këtyre dy opsioneve? Një aspekt i rëndësishëm është mënyra e gatimit. Gjeli i detit, falë përmbajtjes së lartë të dhjamit, është i shkëlqyer për ata që dëshirojnë që përsheshi, orizi ose patatet e pjekura të dalin të shkrira dhe të shijshme. Nga ana tjetër, pula e detit kërkon më shumë kohë për t’u gatuar, sepse është e fortë dhe i duhet një proces më i gjatë për t’u përgatitur siç duhet.
Për ata që dëshirojnë të përgatisin një mesnik të famshëm, pula e detit gjithashtu është një zgjedhje e shkëlqyer. Mishi i saj ka një shije më të fortë dhe është i përkryer për të mbushur petat me përbërës të ndryshëm. Pjesët më të njohura janë krahët dhe kofshët e pulës, të cilat mund të shërbehen në mënyrë kreative dhe të shijshme, duke e bërë darkën e ndërrimit të viteve ende më të veçantë.
Shkurtimisht, zgjedhja midis gjelit dhe pulës së detit varet nga preferencat personale dhe traditat e zakonshme të çdo familjeje. Disa zgjedhin të ruajnë traditën e gjelit të detit, ndërsa të tjerë e shohin pulën si një alternativë më të shëndetshme. Çfarëdo zgjedhje të bëni, e rëndësishme është të shijoni këtë moment të veçantë me ata që doni më shumë, duke festuar një vit të ri të mbushur me gëzim.