Si mund të shmangim mashtrimin nga lajmet e rreme? Rrjetet tona sociale janë të bombarduara nga informacionet, dhe është gati e pamundur të dalloni se çfarë është një informacion i vërtetë dhe çfarë jo. Problemi nuk është dhe aq për shkak të përmbajtjes së tij të rreme, por sepse aktorët keqdashës përpiqen ta përdorin psikologjinë kundër nesh.
Kjo shpjegon edhe arsyen se përse keqinformimet përhapen 6 herë më shpejt në rrjetet sociale sesa informacioni i besueshëm. Ndërsa keqinformimi krijohet në sasi më të madhe (problemi i volumit), në shumë tipologji (problemi i shumëllojshmërisë) dhe më shpejt (problemi i shpejtësisë), aftësia jonë për të kundërshtuar përmbajtjen e tij është rritur ndjeshëm. Prandaj, është thelbësore të mësojmë se si të njohim dhe të përballojmë këta faktorë të rrezikshëm.
Një nga mënyrat më efektive për të dalluar lajmet e rreme është analizimi i qëllimeve të autorëve të ndryshëm që krijojnë këtë përmbajtje. Së pari, duhet t’i kushtohet vëmendje stilit të shkrimit—këtu mund të shohim se si përdoren teknikat e provokimit emocional për të manipuluar reagimet e lexuesve. Një artikull që përdor një gjuhë të thjeshtë, por emocionalisht ngarkuar, shpesh tenton të ketë një agjendë të fshehur pas tij.
Modeli i kapacitetit të kufizuar të përpunimit të mesazheve sugjeron se ndihma nga psikologjia është e domosdoshme në këtë luftë. Rrjetet sociale shpesh na ofrojnë informacione të thjeshta dhe të shpejta, duke u bërë kështu më atraktive për vëmendjen tonë, madje ato që ne e ndajmë me shokët tanë janë shpesh përmbajtje më virale dhe më pak të verifikueshme, çka krijon një cikël të rrezikshëm të shpërndarjes së dezinformatave.
Për më tepër, studimet tregojnë se përmbajtja emocionale stimulon ndjeshëm shpërndarjen e lajmeve të rreme. Kur lexojmë diçka që na bën të ndiheshe të shqetësuar ose të emocionuar, jemi më të prirur për ta ndarë atë përmbajtje pa e verifikuar. Kjo është pse krijuesit e përmbajtjes së rreme shpesh përdorin frikën dhe zemërimin për ta tërhequr vëmendjen tonë dhe për të na bërë gjithnjë e më të pafuqishëm për të bërë gjykime të arsyeshme.
Duke u fokusuar në “gjurmët e gishtave të keqinformimit”, ne mund të identifikojmë disa nga strategjitë që këta individë përdorin. Gjatë një studimi, ne analizuam më shumë se 92.000 pjesë përmbajtjeje, duke zbuluar se keqinformimi është shumë më emocionues se lajmet reale. Në fakt, lajmet e rreme janë 10 herë më negative dhe i bëjnë thirrje 37 për qind më shumë moralit të lexuesit, duke krijuar një atmosferë tensioni dhe ndarjeje.
Kjo është një apel për të gjithë ne që të jemi vigjilentë dhe kritike ndaj çdo informacioni që hasim në rrjetet sociale. Së pari, jini të dyshimtë ndaj përmbajtjeve që kanë një strukturë të dobët gramatikore dhe leksikore, sepse zakonisht ajo që tingëllon si e thjeshtë, mund të jetë gjithashtu edhe e rreme. Mënyra më e mirë për t’u mbrojtur është të keni një qëndrim kritik dhe ta rishikoni burimin e çdo informate përpara se ta pranoni si të vërtetë.
Mos harroni që kompanitë e mediave sociale kanë një rol të rëndësishëm në këtë sfidë. Ato duhet të forcojnë masat për të mbrojtur përdoruesit nga influencat e keqinformimit dhe për të edukuar publikun rreth rëndësisë së verifikimit të informacionit. Po ashtu, ata që vendosin për politikat e këtyre platformave duhet të kuptojnë se mënyra se si informacioni shpërndahet ka pasoja të thella në shoqëri.
Dhe në fund, çdo individ është përgjegjës për edukimin e vet mbi si të dallojë informacionin e vërtetë nga ai i rremë. Kështu, pra, le të punojmë së bashku për një marrëdhënie më të shëndetshme me informacionin që konsumojmë, duke e bërë kështu një hap të rëndësishëm përpara në ruajtjen e truthas dhe besueshmërisë që na nevojitet në kohërat moderne.