‘Verbëria e borës’ ose fotokeratiti, është një gjendje që shkakton dhimbje dhe parehati të përkohshme të syve pas ekspozimit ndaj dritës së tepërt ultravjollce (UV).
Duket sikurse djegie nga dielli në sytë tuaj, por në shumicën e rasteve, nuk është serioze dhe shërohet vetë brenda disa ditësh. Megjithatë, është e rëndësishme të kuptoni se çfarë e shkakton këtë gjendje dhe si mund ta parandaloni atë, veçanërisht në dimër kur bora reflekton rrezet UV më fuqishëm.
Dita e diellit dhe rrezet e saj të rrezikshme
Drita e drejtpërdrejtë e diellit lëshon rrezet e padukshme UV të energjisë që arrijnë në Tokë. Këto rrezet UV shkaktojnë djegie nga dielli kur nuk përdorni krem kundër diellit ose veshje për të mbrojtur lëkurën tuaj. Por ndjeshmëria e syve ndaj rrezeve UV nuk duhet neglizhuar. ‘Verbëria e borës’ ndodh kur rrezet UV dëmtojnë sytë tuaj, duke shkaktuar simptomat e dhimbjes dhe parehatisë.
Simptomat e ‘verbërisë së borës’
Simptomat e verbërisë së borës mund të shfaqen disa orë pas ekspozimit të gjatë ndaj dritës. Kur sytë tuaj digjen nga dielli, mund të ndjeni:
- Dhimbje në sy
- Sy të lotuar
- Ënjtje të syve
- Një dhimbje koke
- Mund të shihni rrathë përreth dritave të ndritshme
- Një ndjesi të hidhur në sytë
- Skuqje në qepallat
- Dridhje të qepallave
- Dhimbje kur shihni dritë të ndritshme
- Rrallë, humbje të shikimit
Për shkak të natyrës serioze të disa simptomave, është e rëndësishme të tregohet kujdes dhe të konsultoheni me një mjek në rast se gjendja përkeqësohet.
Çfarë e shkakton ‘verbërinë e borës’?
Pavarësisht emrit të saj, ‘verbëria e borës’ nuk shkaktohet vetëm kur bie borë, por mund të ndodhë në shumë situata që përfshijnë rrezet UV të ndritshme. Zonat me sipërfaqe të bardhë ose të ndritshme, si malet e mbuluara me borë, janë veçanërisht të rrezikshmë për këtë gjendje. Rrezet UV bëhen gjithashtu më të forta sa më lart të jeni mbi nivelin e detit, duke rritur rrezikun e dëmtimit të syve.
Shumë faktorë mund të kontribuojnë në rrezikun e ‘verbërisë së borës’, duke përfshirë:
– Kontakti i syve me sipërfaqe të mbuluara me borë
– Aktiviteti në male
– Duke kaluar kohë në plazhe me rërë të bardhë
– Rrezet UV që reflektohen nga uji
– Makineritë që prodhojnë rrezet UV
Të gjitha këto mundësi dhe më shumë krijojnë një ambient të favorshëm për ‘verbërinë e borës’, veçanërisht në dimër.
Si të trajtoni ‘verbërinë e borës’
Nëse përjetoni simptoma të verbërisë së borës, hapi i parë është të hiqni lentet kontakt dhe të hyni në një ambient me ndriçim të ulët. Përdorimi i pikave të lotëve artificiale mund të ndihmojë në lehtësimin e thithjes së lagështisë, ndërsa gjithmonë është e rëndësishme të konsultoheni me një mjek për ndihmë shtesë dhe mbikëqyrje në rast se simptomat nuk përmirësohen. Sigurohuni gjithashtu të mbani sy të mbyllur dhe të qëndroni larg dritës së fortë derisa të kaloni këtë periudhë të vështirë.
Për të shmangur ‘verbërinë e borës’ në të ardhmen, është thelbësore që të përdorni syze mbrojtëse kur qëndroni në ndriçim të fortë dhe gjithmonë t’i keni parasysh rrezet UV, veçanërisht kur jeni në ambiente të hapura gjatë dimrit.