Një studim i ri ka nxjerrë në pah një gjetje interesante lidhur me nivelet e inteligjencës të fëmijëve, duke sugjeruar se fëmijët e parë të lindur priren të kenë një IQ më të lartë se vëllezërit dhe motrat e tyre.
Ky rezultat ka ngjallur diskutime të shumta mbi faktorët që ndikojnë në zhvillimin e inteligjencës dhe rolin e rendit të lindjes brenda një familjeje.
Faktorët që Mund të Shpjegojnë Diferencën e IQ-së
Studiuesit, të cilët realizuan këtë kërkim, sugjerojnë disa arsye që mund të ndihmojnë për të shpjeguar këtë fenomen. Një nga faktorët kryesorë që mund të ndikojë në nivelet e IQ-së është periudha e hershme e zhvillimit të fëmijës. Fëmijët e parë shpesh përfitojnë më shumë vëmendje dhe investim nga prindërit, pasi ata janë të vetmit fëmijë për disa vite dhe mund të përfitojnë nga më shumë aktivitete stimulimi intelektual gjatë fëmijërisë së hershme. Ky periudhë e kujdesit më të përqendruar mund të ndihmojë në zhvillimin e aftësive kognitive.
Një tjetër faktor mund të jetë se fëmijët e parë shpesh përballen me një mjedis më të kontrolluar dhe më të strukturuar, pasi prindërit janë më të pasionuar dhe më të angazhuar në të mësuarit dhe rritjen e tyre, ndërsa me lindjen e më shumë fëmijëve, kujdesi dhe vëmendja shpërndahen mes tyre.
Një Aspekt tjetër: Ndikimi i Rritjes Familjare dhe Mjedisit
Nëse përpara lindjes së një fëmije të parë, prindërit kanë më shumë mundësi për të investuar kohë në edukimin dhe zhvillimin e tij, kjo mund të ndihmojë në zhvillimin e një baze më të fortë intelektuale. Pas lindjes së fëmijës së parë, familjet shpesh përballen me një ritëm më të shpejtë dhe me mundësi të kufizuara për të ofruar të njëjtën lloj vëmendjeje dhe stimulimi për fëmijët e tjerë.
Për më tepër, studimet kanë sugjeruar se pozita në familje (fëmija i parë, i dyti, i treti, etj.) mund të ndikojë në karakteristikat e personalitetit dhe aftësitë intelektuale, për shkak të faktorit social dhe emocional që lidhet me marrëdhëniet mes vëllezërve dhe motrave.
Faktorët Gjenetikë dhe Mjedisorë
Edhe pse ky studim tregon një mundësi të rëndësishme, është e rëndësishme të theksohet se faktorët gjenetikë dhe mjedisorë kanë gjithashtu një ndikim të jashtëzakonshëm në zhvillimin e IQ-së së fëmijëve. Disa studime sugjerojnë se ndihma dhe mbështetja emocionale e prindërve, mundësitë edukative dhe ambienti familjar gjithashtu janë faktorë të rëndësishëm në zhvillimin kognitiv.
Ngjashëm me këtë, inteligjenca shpesh lidhet me shëndetin mendor të fëmijëve, dhe familjet që ofrojnë një ambient pozitiv dhe mbështetje emocionale kanë më shumë mundësi për të rritur individë me IQ më të lartë. Ndikimi i respektit dhe kuptimit në marrëdhëniet familjare është gjithashtu i rëndësishëm, duke kontribuar në ndihmën e zhvillimit të aftësive sociale dhe emocionale të fëmijëve.
Po ashtu, është e rëndësishme të theksohet se çdo fëmijë është unik dhe është e mundur që nuk çdo fëmijë i parë do të ketë një IQ më të lartë se vëllezërit apo motrat e tij. Variablat individuale, si talentet e natyrshme dhe përpjekjet personale, gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm në zhvillimin e inteligjencës. Në një kontekst më të gjerë, ky studim na inkurajon të mendojmë për ndikimin që ka dinamika e familjes dhe roli i prindërve në formimin e inteligjencës së fëmijëve.