E shtunë, 28 Dhjetor, 2024
0.7 C
Pristina

Rreziku i fshehur nga orët inteligjente: Kimikatet që kërcënojnë shëndetin tuaj

Klikoni Këtu për t'u bërë pjesë e kanalit të InfoKosova në Youtube.

Rripi i orës tuaj inteligjente mund të përmbajë kimikate që shkencëtarët i kanë lidhur me probleme të fertilitetit dhe kancerin, sipas një studimi të ri.

Kimiqat Perfluoroalkyl dhe Polyfluoroalkyl (PFAS) përdoren gjerësisht në prodhimin e produkteve si pëlhurat, tiganët që nuk ngjisin dhe kozmetikat. Këto kimikate janë të njohura për qëndrueshmërinë e tyre në mjedis dhe organizëm, duke bërë që ato të quhen “kimikate të përjetshme”.

Studimi i fundit ka zbuluar se PFAS janë prani konstante në ajër, ujë, peshq dhe tokë në të gjithë globin, çka rrit ndjeshëm shqetësimet për ekspozimin e vazhdueshëm ndaj këtyre substancave dhe efektet e mundshme shëndetësore.

Disa hulumtime e kanë lidhur prezencën e PFAS me defekte të lindjes, rrezik të rritur për kancer të prostatës, veshkave dhe testikujve, si dhe probleme me fertilitetin. Këto rezultate alarmuese ngrenë pyetje të rëndësishme mbi sigurinë e produkteve të përditshme që përdorim.

Studimi i ri, i cili testoi 22 marka të ndryshme të orëve inteligjente, zbuloi se 15 prej tyre përmbanin kimikate PFAS, duke ngritur shqetësime mbi shëndetin e atyre që përdorin këto pajisje teknologjike. Një informacion i rëndësishëm është se emrat e markave nuk u publikuan, por është evident se shtrenjtësia e produktit nuk garanton mungesën e këtyre kimikateve.

Rezultatet treguan se orët inteligjente me çmime të larta kishin nivele më të larta të toksinave, përkundrejt atyre më të lira. E tille, shkonë në përfundimin se përdoruesit e orëve inteligjente mund të jenë ekspozuar teksa monitorojnë të dhënat personale për gjumin, ushtrimin dhe shëndetin e zemrës.

Për më tepër, statistikat tregojnë se rreth 21% e të rriturve në SHBA dhe 35% e britanikëve kanë orë inteligjente, duke i mbajtur ato mbi dorë për një mesatare prej 11 orësh në ditë. Kjo do të thotë se rreth 54 milionë njerëz në SHBA dhe 13 milionë në MB mund të jenë të ekspozuar ndaj këtyre kimikateve për periudha të gjata çdo ditë, një situatë mjaft shqetësuese.

Kimiket PFAS mund të hyjnë në trup përmes gëlltitjes, por disa studime sugjerojnë se kontakti i zgjatur me lëkurën mund të lejojë përthithjen e tyre. Një studim i publikuar në Environmental Science & Technology Letters shpjegon se disa struktura kimike më të avancuara që përmbajnë PFAS mund të rritin rrezikun e përthithjes dermale.

Në 68% të produkteve të testuara, hulumtuesit gjetën prova të kimikateve PFAS, duke konfirmuar shqetësimet mbi produktet e shumëta në treg. Rripat që kushtonin më shumë se 30 dollarë kishin nivele më të larta të fluorit përkrahasuar me ato nën 15 dollarë.

Shkencëtarët në një studim të mëvonshëm zbuluan se përthithja dermale e PFAS mund të jetë një rrugë kryesore ekspozimi. Autorja e studimit, Alyssa Wicks, sugjeron që konsumatorët të kenë kujdes dhe të lexojnë përshkrimet e produkteve të tyre, duke shmangur ato që përmbajnë fluoroelastomerë. Rritja e ndërgjegjësimit mbi këto çështje është thelbësore për të mbrojtur shëndetin tonë në një botë që po bëhet gjithnjë e më teknologjike.

Me rritjen e popullaritetit të orëve inteligjente, nevojitet një diskutim më i ftuar mbi sigurinë e këtyre pajisjeve dhe impaktin potencial mbi shëndetin publik. Përdoruesit duhet të informohen dhe të marrin masa paraprake në mënyrë që të minimizojnë ekspozimin ndaj këtyre kimikateve të rrezikshme. Një shtim në kërkimin shkencor mbi ndikimet e PFAS mund të ndihmojë në ndriçimin e kësaj çështjeje të rëndësishme.

PROMO

Nga Rubrika