Platforma për verifikimin e fakteve “Hibrid” ka nxjerrë në pah një alarm të rëndësishëm: që nga fillimi i fushatës për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë, është regjistruar një fluks i konsiderueshëm lajmesh të pasakta, duke arritur deri në pesëmbëdhjetë lajme në javë që lidhen me këtë fushatë.
Festim Rizanaj nga kjo platformë theksoi se burimet e këtyre lajmeve janë gjithashtu të brendshme, por dominojnë këto të huaja që vijnë kryesisht nga Serbia dhe Rusia. Sipas tij, këto lajme krijojnë narrative të rremë, me synimin për të influencuar votuesit dhe për të minuar proceset demokratike të Kosovës.
Në këtë kontekst, Rizanaj vazhdoi të shpjegonte se thirrjet për të votuar Listën Serbe janë një nga narrativat kryesore të alkisur nga këto burime. Ai shprehu shqetësim se ka pretendime të pabaza se kryeministri Albin Kurti po manipulohet zgjedhjet në mënyrë që të dëmtojë votat e serbëve në Kosovë.
Drejtori i Institutit për studime të luftës hibride “Octopus”, Arben Fetoshi, theksoi se e drejta për zgjedhje të lira, një nga shtyllat e demokracisë, tani është më e kërcënuar se kurrë. Ai e lidh këtë situatë me ndërhyrjet gjithnjë e më komplekse dhe të sofistikuara nga autokracitë e jashtme.
Gjatë një debati të organizuar nga ky institut mbi ndërhyrjet e huaja në zgjedhje, Fetoshi theksoi se Serbia ka ndjekur një strategji të vazhdueshme për të minuar zhvillimet demokratike në Kosovë. Ai përmendi se lufta hibride e Serbisë përfshin dhe aktivitete politike, ekonomike dhe të sigurisë që synojnë të dëmtojnë rendin demokratik në vend.
Një nga ekspertët e ftuar në këtë debat, ambasadori i Finlandës në Kosovë, Matti Nissinen, përmendi se ndikimi i huaj në Ballkanin Perëndimor, përmes dezinformimit dhe mbështetjes për rrjetet anti-perëndimore, ka si qëllim destabilizimin e vendeve si Kosova dhe pengimin e aspiratave të tyre euroatlantike.
Ai gjithashtu theksoi nevojën për politika inovative dhe strategji për të trajtuar këtë sfidë, duke kërkuar që Kosova të angazhojë më shumë resurse për të luftuar dezinformimin, veçanërisht në prag të zgjedhjeve të reja parlamentare.
Kreshnik Gashi, një gazetar hulumtues, na njofton se Kosova nuk ka ende një plan të qartë strategjik për të adresuar problemet e dezinformatës. Ai theksoi se zhvillimi i programeve që nxisin mendimin kritik te qytetarët duhet të jenë prioritet, filluar nga shkollimi pre-universitar deri në nivelin qeveritar.
Pjesëmarrësit e debatit sugjeruan se një hap i rëndësishëm do të ishte futja e lëndës së edukimit medial në shkollat e mesme, si dhe thellimi i bashkëpunimit rajonal për luftimin e sfidave përbashkëta që sjell dezinformimi dhe ndikimi i huaj. Kjo do të ndihmonte në forcimin e qëndresës së shoqërisë ndaj propagandës dhe lajmeve të rreme, që është një kërcënim për stabilitetin dhe sigurinë e Kosovës.